Panoptika – forma ideale e mekanizmit të pushtetit totalitar

Abstrakti

Panoptika është një lloj arkitekture burgu e konceptuar nga filozofi utilitarist Jeremy Bentham dhe nga i vëllai, Samuel Bentham, në fund të shekullit XVIII. Qëllimi i strukturës panoptike ishte që t’i lejonte një gardiani, të vendosur në një kullë qendrore, të vëzhgonte të gjithë të burgosurit e mbyllur në qeli individuale përreth kullës, pa u vënë re prej tyre. Artikulli përpiqet të tregojë se si pushtetet totalitare dhe ai komunist në Shqipëri e përdorën këtë mekanizëm për të ushtruar kontroll dhe për të shtypur njerëzit por në të njëjtën kohë tërheq vëmendjen për më shumë vigjilencë, në kushtet kur kontrolli përmes rrjeteve sociale është bërë mjaft i pranishëm sepse teknologjia ka lejuar vendosjen e strukturave panoptike në mënyrë të padukshme në të gjithë shoqërinë moderne.