Censura në shqipëri gjatë diktaturës, përjashtimi i autorëve të mëdhenj nga historia e letërsisë
Abstrakti
Instalimi i diktaturës komuniste në Shqipëri, ashtu si në çdo fushë të jetës, e vuri nën diktatin ideologjik edhe letërsinë, duke e bërë të detyrueshme rrugën që duhet të ndiqnin shkrimtarët. Kush doli kundër, e pësoi ose me jetë, ose me dënim politik dhe me dënim të veprës, duke u përjashtuar nga tekstet e historisë së letërsisë. Emra të mëdhenj, si Gjergj Fishta, Ernest Koliqi, Faik Konica, Zef Skiroi etj., mbetën jashtë historisë së letërsisë gjatë gjithë periudhës komuniste, duke u përmendur vetëm kalimthi, me etiketimet “tradhtar”, “kolaboracionist”, “armik” , “bashkëpunues i fashizmit”. Vepra e tyre nuk u bë pjesë studimi në arsimin e detyruar apo atë të lartë në vend, duke shkatërruar kështu hierarkinë e vlerave dhe duke e ndarë letërsinë në ishuj të izoluar që nuk komunikonin mes tyre. Në këtë punim do të shohim se si u pasqyruan këto pena të rëndësishme të letërsisë shqipe në dy tekstet zyrtare të historisë së letërsisë (1959, 1983) dhe një teksti (boceci i vitit 1968), që pikërisht pse i përfshiu me kapitujFjalët kyçe:
diktaturë, censurë, përjashtim, histori letërsie, dënim, autorë të ndaluarShkarkimet
References
-
Akademia e Shkencave e RPS të Shqipërisë (Shuteriqi Dhimitër, Bala Vehbi, Brahimi Razi, Kodra Klara, Xhiku Ali, Xhiku Ali, Fullani Dhimitër, Çollaku Shaban), Historia e letërsisë shqiptare: Që nga fillimet deri te Lufta Antifashiste Nacionalçlirimtare, Tiranë 1983
-
Akademia e Shkencave të RPSSH dhe Instituti i Gjuhësisë dhe Letërsisë, Historia e letërsisë shqiptare: Që nga fillimet deri tek Lufta Nacionalçlirimtare”, maketi II, Tiranë 1979
-
Akademia e Shkencave, Instituti i Gjuhësisë dhe i Letërsisë, Historia e letërsisë shqiptare e realizmit socialist, Tiranë 1978, Arkivi i Institutit të Gjuhësisë dhe Letërsisë, Tiranë AIGJL
-
[Botim i Shtëpisë Botuese të Librit Shkollor, Tiranë 1969.
-
Konferenca e III-të e Lidhjes së Shkrimtarëve të Shqipërisë ; Tiranë 1950
-
Papleka, Feride, “Dhimitër Shuteriqi”, botim i Akademisë së Shkencave të Shqipërisë, Tiranë 2010,
-
Shuteriqi Dh., Bihiku K., Domi M., Bala V., Kodra Z., Sako Z. (1959), Historia e letërsisë shqipe, vëllimi I, Universiteti Shtetëror i Tiranës, Tiranë.
-
Universiteti Shtetëror i Tiranës, Historia e Letërsisë Shqipe e viteve 1912-1939, Tiranë 1968, bocet, Arkiva e Institutit të Letërsisë
-
Xhiku, Ali, Sprovë për një tjetër histori të letërsisë shqipe 1555-1944, botimet universitare ALBAS, 2014
References
Akademia e Shkencave e RPS të Shqipërisë (Shuteriqi Dhimitër, Bala Vehbi, Brahimi Razi, Kodra Klara, Xhiku Ali, Xhiku Ali, Fullani Dhimitër, Çollaku Shaban), Historia e letërsisë shqiptare: Që nga fillimet deri te Lufta Antifashiste Nacionalçlirimtare, Tiranë 1983
Akademia e Shkencave të RPSSH dhe Instituti i Gjuhësisë dhe Letërsisë, Historia e letërsisë shqiptare: Që nga fillimet deri tek Lufta Nacionalçlirimtare”, maketi II, Tiranë 1979
Akademia e Shkencave, Instituti i Gjuhësisë dhe i Letërsisë, Historia e letërsisë shqiptare e realizmit socialist, Tiranë 1978, Arkivi i Institutit të Gjuhësisë dhe Letërsisë, Tiranë AIGJL
[Botim i Shtëpisë Botuese të Librit Shkollor, Tiranë 1969.
Konferenca e III-të e Lidhjes së Shkrimtarëve të Shqipërisë ; Tiranë 1950
Papleka, Feride, “Dhimitër Shuteriqi”, botim i Akademisë së Shkencave të Shqipërisë, Tiranë 2010,
Shuteriqi Dh., Bihiku K., Domi M., Bala V., Kodra Z., Sako Z. (1959), Historia e letërsisë shqipe, vëllimi I, Universiteti Shtetëror i Tiranës, Tiranë.
Universiteti Shtetëror i Tiranës, Historia e Letërsisë Shqipe e viteve 1912-1939, Tiranë 1968, bocet, Arkiva e Institutit të Letërsisë
Xhiku, Ali, Sprovë për një tjetër histori të letërsisë shqipe 1555-1944, botimet universitare ALBAS, 2014
