Vendbanimi prehistorik i Trenit
Abstract
Në këto vitet e fundit një ndër problemet qendrore të kërkimeve e studimeve në fushën e prehistorisë ka qenë problemi i autoktonisë dhe i lashtësisë së Ilirëve. Pas gërmimeve shumë vjeçare në Maliq të rrethit të Korçës, u siç dihet u zbulua një banim shumëstresësh dhe me përfundimet e arritura u vu një bazë e mirë për studimin e prehistorisë së vendit tonë, gjatë verës së viteve 1966-67 u bënë gërmime sistematike në vendbanimin prehistorik të Trenit, në rrethin e Korçës. Në vendbanimin e Trenit gërmimet u zhvilluan në dy sektore, në Shpellë dhe në banimin sipër shpellës. Shpella e Trenit, që njihet nga banorët e fshatare të afërta edhe me emrin shpella tek "Gryka e Ujkut" ndodhet buzë liqenit të Prespës së Vogël, në skajin më jugperëndimor të istmit të tij, 856m mbi nivelin e detit. Hyrja e saj me pozicion nga veriu, 12 m larga bregut të liqenit poshtë është më e gjerë, ndërsa lart vjen duke u ngushtuar, 5 m e gjerë dhe 4 m e lartë me këto përmasa vazhdon me një koridor të gjatë 9 m. dhe pastaj menjëherë zgjerohet duke formuar dhomën e parë që zë një sipërfaqe prej 360 m2. Në skajin jugor të dhomës së parë gjendet një hyrje e vogël që të çon në dhomën e dytë, e cila është pak më e madhe se e para. Shpella ka edhe degëzime e kthina të tjera që nuk paraqesin ndonjë interes për faktin se nuk kanë qenë përdorur për banim. Vlen të shtojmë se mbi hyrjen e shpellës, në të majtë të saj, ndodhet një dritare natyrore, që çon dritë dhe ajër në dhomën e parë, duke krijuar kushte shumë të përshtatshme për banim.
Downloads
References
-
Fr. Prendi, La civilisation préhistorique de Maliq, S.A., 1966, 1, f. 255.
-
Njoftimet e para për ekzistencën e një vendbanimi ne këtë shpellë i kemi që ne vitin 1952 nga arkeologët H. Ceka e S. Anamali. Ne gërmimet e vitit 1966 morën pjesë Fr. Prendi, M. Korkuti e Zh. Andrea, kurse ne ato të vitit 1967 M. Korkuti e Zh. Andrea. Lidhur me këtë vendbanim shih dhe kumtesat e botuara më pare: M. Korkuti, Vendbanimi prehistorik i Trenit K. II S.A. v. II Tirane, 1969, f. 271-313; M. Korkuti, Qeramika e pikturuar e kohës se vonë të bronxit dhe e kohës se herëshme të hekurit dhe karakteri ilir i bartësve të sai, S. H. 1969S 3, f. 159-173.
-
Pèrsa i takon karakterit parailir të bartësve të kulturës eneolitike të Maliqit, jemi tê një mendjeje me përfundimet e arritura nga Fr. Prendi, Vep. e cit. f. 279-280. •
-
Fr. Prendi, Vep. e cit. f. 273.
-
S. Islami, H. Ceka, Raport mbi rezultatet e gërmimeve në Gajtan gjatë viteve 1961-62 (dorëshkrim A.S.A)
-
Fr. Prendi, Vep. e cit., f. 262 v.
-
S. Islami — H. Ceka, Fr. Prendi, S. Anamali, Zbulime të kulturës ilire ne luginën e Matit, B.SH.SH., 1955, 1, f. 130-133.
-
S. Islami — H. Ceka, Té dhëna të reja mbi lashtësinë ilire ne territorin e Shqipërisë K.I.S.A., Tirane, 1965, Tab. Vili, 4, XVI, 5.
-
B. Rebani, Keramika ilire e qytezës së Gajtanit, SH., 1966, 1, Tab. VIII, fig. 6,11.
-
Fr. Prendi, Tumat ne fushën e fshatit Vajzë, B.SH.SH., 1957, 2, fig. 5 a f. 82.
-
W.A. Heurtley, Prehistoric Macedonia, Cambridge, 1939, f. 99.
-
Po at y, f. 93 v.
-
V. GL. Hammond, Epir us, Oxford, 1967, f. 292.
-
Zh. Andrea, Lidhjet kulturale dhe etnike të Maqedonisë Perëndimore me Ilirinë Jugëlindore në kohën e vonë të bronxit në dritën e qeramikës se pikturuar, Ilirët dhe gjeneza e shqiptarëve, Tirane 1969, f. 83.
-
Historia e Shqipërisë, vëll. I, Tirane 1959, f. 76.
-
P. Amandry, L. Lerat et J. Pouillour, Chronique des fouilles en 1949, B.C.H. LXXIV, 1950 II, Tab. XXXIX, 2.
-
M. Korkuti, Qeramika e pikturuar e kohës së vonë të bronxit dhe e kohës së hershme të hekurit dhe karakteri ilir i bartësve të saj, Uirët dhe gjeneza e shqiptarëve, Tirane 1969, f. 62.
-
S. Islami, H. Ceka Të dhëna të reja për lashtësinë ilire në territorin e Shqipërisë, K.I.S.A.» 1965, Tab. XIV, 5 XV, 1.
-
A. Stipcevic, Arte degli iliri, Milano, 1963, f. 26-28.
-
Leon Rey, Albania, 1932, 4, f. 45, fig. 11.
-
Po aty, f. 45, fig. 11.
-
Fr. Prendi, Materiale të kulturës ilire të zbuluara në Shqipërinë e Veriut, B.SH.SH. 1958, 1, f. 126.
-
-Historia e Shqipërisë, vëll. I, Tirane 1959, f. 74.
References
Fr. Prendi, La civilisation préhistorique de Maliq, S.A., 1966, 1, f. 255.
Njoftimet e para për ekzistencën e një vendbanimi ne këtë shpellë i kemi që ne vitin 1952 nga arkeologët H. Ceka e S. Anamali. Ne gërmimet e vitit 1966 morën pjesë Fr. Prendi, M. Korkuti e Zh. Andrea, kurse ne ato të vitit 1967 M. Korkuti e Zh. Andrea. Lidhur me këtë vendbanim shih dhe kumtesat e botuara më pare: M. Korkuti, Vendbanimi prehistorik i Trenit K. II S.A. v. II Tirane, 1969, f. 271-313; M. Korkuti, Qeramika e pikturuar e kohës se vonë të bronxit dhe e kohës se herëshme të hekurit dhe karakteri ilir i bartësve të sai, S. H. 1969S 3, f. 159-173.
Pèrsa i takon karakterit parailir të bartësve të kulturës eneolitike të Maliqit, jemi tê një mendjeje me përfundimet e arritura nga Fr. Prendi, Vep. e cit. f. 279-280. •
Fr. Prendi, Vep. e cit. f. 273.
S. Islami, H. Ceka, Raport mbi rezultatet e gërmimeve në Gajtan gjatë viteve 1961-62 (dorëshkrim A.S.A)
Fr. Prendi, Vep. e cit., f. 262 v.
S. Islami — H. Ceka, Fr. Prendi, S. Anamali, Zbulime të kulturës ilire ne luginën e Matit, B.SH.SH., 1955, 1, f. 130-133.
S. Islami — H. Ceka, Té dhëna të reja mbi lashtësinë ilire ne territorin e Shqipërisë K.I.S.A., Tirane, 1965, Tab. Vili, 4, XVI, 5.
B. Rebani, Keramika ilire e qytezës së Gajtanit, SH., 1966, 1, Tab. VIII, fig. 6,11.
Fr. Prendi, Tumat ne fushën e fshatit Vajzë, B.SH.SH., 1957, 2, fig. 5 a f. 82.
W.A. Heurtley, Prehistoric Macedonia, Cambridge, 1939, f. 99.
Po at y, f. 93 v.
V. GL. Hammond, Epir us, Oxford, 1967, f. 292.
Zh. Andrea, Lidhjet kulturale dhe etnike të Maqedonisë Perëndimore me Ilirinë Jugëlindore në kohën e vonë të bronxit në dritën e qeramikës se pikturuar, Ilirët dhe gjeneza e shqiptarëve, Tirane 1969, f. 83.
Historia e Shqipërisë, vëll. I, Tirane 1959, f. 76.
P. Amandry, L. Lerat et J. Pouillour, Chronique des fouilles en 1949, B.C.H. LXXIV, 1950 II, Tab. XXXIX, 2.
M. Korkuti, Qeramika e pikturuar e kohës së vonë të bronxit dhe e kohës së hershme të hekurit dhe karakteri ilir i bartësve të saj, Uirët dhe gjeneza e shqiptarëve, Tirane 1969, f. 62.
S. Islami, H. Ceka Të dhëna të reja për lashtësinë ilire në territorin e Shqipërisë, K.I.S.A.» 1965, Tab. XIV, 5 XV, 1.
A. Stipcevic, Arte degli iliri, Milano, 1963, f. 26-28.
Leon Rey, Albania, 1932, 4, f. 45, fig. 11.
Po aty, f. 45, fig. 11.
Fr. Prendi, Materiale të kulturës ilire të zbuluara në Shqipërinë e Veriut, B.SH.SH. 1958, 1, f. 126.
-Historia e Shqipërisë, vëll. I, Tirane 1959, f. 74.
Albanian
English
