Roli i asistentit të nxënësve me nevoja të veçanta arsimore për gjithëpërfshirje në klasë
DOI:
https://doi.org/10.62928/kp.v13i1.4812Abstrakti
Ky hulumtim ka për qëllim të identifikojë praktikat e asistentit të nxënësve me nevoja të veçanta arsimore dhe rolin e tij në procesin e gjithëpërfshirjes në klasë. Meqë mbështetja nga asistenti/ja është një formë e re e mbështetjes së nxënësve me nevoja të veçanta arsimore në Kosovë, që ka filluar me një numër të vogël asistentësh të përfshirë në këtë proces, por me synime për rritje në vazhdimësi, identifikimi i rolit të asistentit/es në procesin e gjithëpërfshirjes është i rëndësishëm për ngritjen e cilësisë së këtij shërbimi. Në këtë hulumtim është përdorur qasje cilësore, me metoda eksploruese dhe përshkruese. Në mostrën e hulumtimit janë përfshirë 13 asistentë dhe 13 mësimdhënës të klasave në të cilat shërbejnë asistentët. Janë përdorur katër lloje të instrumenteve: protokolli i vëzhgimit, protokolli i intervistës së asistentëve të nxënësve me nevoja të veçanta arsimore, protokolli i intervistës së mësimdhënësve dhe listë-kontrolli për analizën e dokumenteve. Gjetjet nga instrumentet e hulumtimit janë interpretuar sipas temave të përcaktuara, të cilat kanë dalë nga pyetjet e hulumtimit. Gjatë integrimit të instrumenteve sipas rasteve, janë nxjerrë teori për mbështetjen, të cilën e ofron asistenti për nxënësit me nevoja të veçanta arsimore për gjithëpërfshirje në klasë. Po ashtu, rezultatet janë diskutuar duke i analizuar dhe krahasuar me gjetjet në hulumtimet ndërkombëtare. Rezultatet e hulumtimit tregojnë se asistenti për nxënës me nevoja të veçanta arsimore aktualisht ofron mbështetje kryesisht individuale - për nxënësin e caktuar me nevoja të veçanta arsimore dhe është efektiv për përfshirjen dhe zhvillimin e nxënësve me nevoja të veçanta arsimore në klasë, por, në shumicën e rasteve, vërehet veçimi i tyre. Prandaj, për një sistem të mirëfilltë arsimor gjithëpërfshirës, rekomandoj transformimin e këtij roli, nga ,,Asistent për fëmijë/nxënës me nevoja të veçanta arsimore”, në një rol që do të mbështeste mësimdhënësin dhe të gjithë nxënësit e klasës - sipas nevojave, dhe do të promovonte gjithëpërfshirjen në klasë.Fjalët kyçe:
asistent, gjithëpërfshirje, mbështetje, mësimdhënës, nxënës, nevoja të veçanta arsimore.Shkarkimet
Metrics
References
-
Angelides, P., Constantinou, C., & Leigh, J. (2009). The role of paraprofessionals in developing inclusive education in Cyprus: European Journal of Special Needs Education, 24, 75–89.
-
Adoiphson,L.,Hawken, S.L., & Carroll, S. M. (2010). Supporting Students With Disabilities in the General Education Classroom: The Behavioral Health Assistant Program. Journal of Positive Behavior Interventions.
-
Breyer,C.,Lederer,J.&Klicpera,G.B. (2020). Learning and support assistants in inclusive education: a transnational analysis of assistance services in Europe. European Journal of Special Needs Education, Pages 344-357.
-
Butt, R. (2016). Teacher assistant support and deployment in mainstream schools. Internacional Journal of Inclusive Educatin, Volume 20, 2016. Pages 995-1007.
-
Butt, R. & Lowe, K. (2012). Teaching assistants and class teachers: differing perceptions, role confusion and the benefits of skills-based training. International Journal of Inclusive Education, 16(2), 207-219.
-
Carter, E., L., O’Rourke, L., G. Sisco, & D. Pelsue. (2009). Knowledge, Responsibilities, and Training Needs of Paraprofessionals in Elementary and Secondary Schools. Remedial and Special Education 30 (6): 344–359.
-
Cedillo,G.I., Contreras, R. S., Orozco, A.C.L., Hernández,L.A.K., & Ugalde, R.C.D. (2013). International terminology on inclusive education. Educ.vol.13 n.1.
-
Davies, R. C., Blatchford, P., Webster, R., Koutsoubou, M., R., Bassett, P. (2010). Enhancing learning? A comparison of teacher and teaching assistant interactions with pupils.School Effectiveness and School Improvement,
-
Volume 21,2010.
-
Egilson, S. T., & R. Traustadottir. (2009). Assistance to Pupils with Physical Disabilitiesin Regular Schools: Promoting Inclusion or Creating Dependency? European Journal of Special Needs Education 24 (1): 21–36.
-
Freer, J. (2018). “Pre-service Educational Assistants” Attitudes Toward Inclusion. Exceptionality Education International (2018.) Vol. 28, No. 1, pp. 68–85.
-
Giangreco, M. F .(2018). Teacher Assistant Supports in Inclusive Schools: Research, Practices and Alternatives.
-
Giangreco, M. F., M. B. Doyle, & J. C. Suter. (2014.). Teacher Assistants in Inclusive Classrooms. In The SAGE Handbook of Special Education, 2nd. Vol. 2. edited by L. Florian, 691–702. London: Sage Publications.
-
Giangreco, M. F., Broer, S. M.., & Suter, J. C. (2011). Guidelines for selecting alternatives to overreliance on paraprofessionals: Field testing in inclusion-oriented schools. Remedial and Special Education, 32, 22–38.
-
HANDIKOS. Grupi për Qasje në Zgjedhje. (2016). Doracak për qasjen dhe terminologjinë.
-
Laubner, M., B. Lindmeier, & A. Lübeck. (2017). LSAs in Inclusive Schools. Basics and Practical Advices. edited by M. Laubner, B. Lindmeier, and A. Lübeck, 7–10. 1st ed. Weinheim Basel: Belt.
-
MAShT (2011). LIGJI Nr. 04/L-032 Për Arsimin Parauniversitar në Republikën e Kosovës.
-
MAShT (2013). Udhëzim Administrativ për Qendrat Burimore (Nr. 23/2013).
-
MAShT (2015). Plani Strategjik për Organizimin e Arsimit Gjithëpërfshirës të Fëmijëve me Nevoja të Veçanta Arsimore në Arsimin Parauniversitar në Kosovë 2016-2021.
-
MAShT (2016). Kornizën Kurrikulare e Arsimit Parauniversitar të Republikës së Kosovës.
-
MAShT (2018). Udhëzimin Administrativ (nr. 10/2018) për Normativin mbi Kuadrin Profesional të Arsimit të Përgjithshëm.
-
MAShT (2019). Udhëzues për planifikim dhe raportim të punës së edukatoreve, mësuesve mbështetës si dhe asistentëve.
-
Maensivu, T. K. (2012). Special Needs Assistants: The Special Charcteristics and Strenght of the School System of Finland. Europian Educational Research Journal1(1):23-36.
-
National Councile for Special Education(ncse).(May 2018). Literature Review relating to the Role of the Special Needs Assistant. Research conducted as part of the Comprehensive Review of the Special Needs Assistant Scheme.
-
O’Connor, U., Hanson, U., & Keating, S., (2012). Capacity building for inclusion: the role and contribution of special needs assistants and classroom assistants in Ireland and Northern Ireland. Technical Report.
-
Rose, R. & Forlin, C. (2010). Impact of training on change in practice for education assistants in a group of international private schools in Hong Kong. Internacional Journal of Inclusive Education (volume 14,2010-Issue 3).
-
Sharma, U., & S. J. Salend. ( 2016). Teaching Assistants in Inclusive Classrooms: A Systematic Analysis of the International Research. Australian Journal of Teacher Education 41 (8): 118–134.
-
Takala, M. (2007). The work of classroom assistants in special and mainstream education in Finland. British Journal of Special Education, 34(1), 50-57.
-
UNESCO( 2009). Policies Guidelines on Inclusive Education, Jul. 18, 2021.
-
UNESCO (1994). Deklarata e Salamkës dhe Korniza për Veprim.
-
UNESCO (2015). Conference: World Education Forum, Incheon, Korea R.
-
UNESCO (2017): Sustainable Development Goals 2030.
-
UNICEF (2021). INCLUSION INTERNATIONAL. 2021.
-
Webster, R., P. Blatchford, P. Bassett, P. Brown, C. Martin,& A. Russell. (2010). Double Standards and First Principles: Framing Teaching Assistant Support for Pupils with Special Educational Needs. European Journal of Special Needs Education 25 (4): 319–336.
-
Webster, R., P. Bosanquet, S. Franklin, and M. Parker. (2021). Maximising the Impact of Teaching Assistants in Primary Schools: Guidance for School Leaders.
-
https://www-irelandassignmenthelp com.translate.goog/samples/difference-between-integration-and inclusion/? (shkarkuar më 16.01.2022).
-
https://www.verywellmind.com/what-is-maslows-hierarchy-of-needs4136760, (shkarkuar më 13 .9.2021).
-
https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000098427, (shkarkuar më 11.12.2021).
-
https://www.facebook.com/appkorg/posts/10165463397265531, (shkarkuar më 20.12.2021)
References
Angelides, P., Constantinou, C., & Leigh, J. (2009). The role of paraprofessionals in developing inclusive education in Cyprus: European Journal of Special Needs Education, 24, 75–89.
Adoiphson,L.,Hawken, S.L., & Carroll, S. M. (2010). Supporting Students With Disabilities in the General Education Classroom: The Behavioral Health Assistant Program. Journal of Positive Behavior Interventions.
Breyer,C.,Lederer,J.&Klicpera,G.B. (2020). Learning and support assistants in inclusive education: a transnational analysis of assistance services in Europe. European Journal of Special Needs Education, Pages 344-357.
Butt, R. (2016). Teacher assistant support and deployment in mainstream schools. Internacional Journal of Inclusive Educatin, Volume 20, 2016. Pages 995-1007.
Butt, R. & Lowe, K. (2012). Teaching assistants and class teachers: differing perceptions, role confusion and the benefits of skills-based training. International Journal of Inclusive Education, 16(2), 207-219.
Carter, E., L., O’Rourke, L., G. Sisco, & D. Pelsue. (2009). Knowledge, Responsibilities, and Training Needs of Paraprofessionals in Elementary and Secondary Schools. Remedial and Special Education 30 (6): 344–359.
Cedillo,G.I., Contreras, R. S., Orozco, A.C.L., Hernández,L.A.K., & Ugalde, R.C.D. (2013). International terminology on inclusive education. Educ.vol.13 n.1.
Davies, R. C., Blatchford, P., Webster, R., Koutsoubou, M., R., Bassett, P. (2010). Enhancing learning? A comparison of teacher and teaching assistant interactions with pupils.School Effectiveness and School Improvement,
Volume 21,2010.
Egilson, S. T., & R. Traustadottir. (2009). Assistance to Pupils with Physical Disabilitiesin Regular Schools: Promoting Inclusion or Creating Dependency? European Journal of Special Needs Education 24 (1): 21–36.
Freer, J. (2018). “Pre-service Educational Assistants” Attitudes Toward Inclusion. Exceptionality Education International (2018.) Vol. 28, No. 1, pp. 68–85.
Giangreco, M. F .(2018). Teacher Assistant Supports in Inclusive Schools: Research, Practices and Alternatives.
Giangreco, M. F., M. B. Doyle, & J. C. Suter. (2014.). Teacher Assistants in Inclusive Classrooms. In The SAGE Handbook of Special Education, 2nd. Vol. 2. edited by L. Florian, 691–702. London: Sage Publications.
Giangreco, M. F., Broer, S. M.., & Suter, J. C. (2011). Guidelines for selecting alternatives to overreliance on paraprofessionals: Field testing in inclusion-oriented schools. Remedial and Special Education, 32, 22–38.
HANDIKOS. Grupi për Qasje në Zgjedhje. (2016). Doracak për qasjen dhe terminologjinë.
Laubner, M., B. Lindmeier, & A. Lübeck. (2017). LSAs in Inclusive Schools. Basics and Practical Advices. edited by M. Laubner, B. Lindmeier, and A. Lübeck, 7–10. 1st ed. Weinheim Basel: Belt.
MAShT (2011). LIGJI Nr. 04/L-032 Për Arsimin Parauniversitar në Republikën e Kosovës.
MAShT (2013). Udhëzim Administrativ për Qendrat Burimore (Nr. 23/2013).
MAShT (2015). Plani Strategjik për Organizimin e Arsimit Gjithëpërfshirës të Fëmijëve me Nevoja të Veçanta Arsimore në Arsimin Parauniversitar në Kosovë 2016-2021.
MAShT (2016). Kornizën Kurrikulare e Arsimit Parauniversitar të Republikës së Kosovës.
MAShT (2018). Udhëzimin Administrativ (nr. 10/2018) për Normativin mbi Kuadrin Profesional të Arsimit të Përgjithshëm.
MAShT (2019). Udhëzues për planifikim dhe raportim të punës së edukatoreve, mësuesve mbështetës si dhe asistentëve.
Maensivu, T. K. (2012). Special Needs Assistants: The Special Charcteristics and Strenght of the School System of Finland. Europian Educational Research Journal1(1):23-36.
National Councile for Special Education(ncse).(May 2018). Literature Review relating to the Role of the Special Needs Assistant. Research conducted as part of the Comprehensive Review of the Special Needs Assistant Scheme.
O’Connor, U., Hanson, U., & Keating, S., (2012). Capacity building for inclusion: the role and contribution of special needs assistants and classroom assistants in Ireland and Northern Ireland. Technical Report.
Rose, R. & Forlin, C. (2010). Impact of training on change in practice for education assistants in a group of international private schools in Hong Kong. Internacional Journal of Inclusive Education (volume 14,2010-Issue 3).
Sharma, U., & S. J. Salend. ( 2016). Teaching Assistants in Inclusive Classrooms: A Systematic Analysis of the International Research. Australian Journal of Teacher Education 41 (8): 118–134.
Takala, M. (2007). The work of classroom assistants in special and mainstream education in Finland. British Journal of Special Education, 34(1), 50-57.
UNESCO( 2009). Policies Guidelines on Inclusive Education, Jul. 18, 2021.
UNESCO (1994). Deklarata e Salamkës dhe Korniza për Veprim.
UNESCO (2015). Conference: World Education Forum, Incheon, Korea R.
UNESCO (2017): Sustainable Development Goals 2030.
UNICEF (2021). INCLUSION INTERNATIONAL. 2021.
Webster, R., P. Blatchford, P. Bassett, P. Brown, C. Martin,& A. Russell. (2010). Double Standards and First Principles: Framing Teaching Assistant Support for Pupils with Special Educational Needs. European Journal of Special Needs Education 25 (4): 319–336.
Webster, R., P. Bosanquet, S. Franklin, and M. Parker. (2021). Maximising the Impact of Teaching Assistants in Primary Schools: Guidance for School Leaders.
https://www-irelandassignmenthelp com.translate.goog/samples/difference-between-integration-and inclusion/? (shkarkuar më 16.01.2022).
https://www.verywellmind.com/what-is-maslows-hierarchy-of-needs4136760, (shkarkuar më 13 .9.2021).
https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000098427, (shkarkuar më 11.12.2021).
https://www.facebook.com/appkorg/posts/10165463397265531, (shkarkuar më 20.12.2021)