Teknika Bihejvjoriste ndaj fenomenit të korrupsionit
Abstrakti
Biheviorizmi është një qasje sistematike me qëllimin e kuptimit të eksplorimit dhe analizimit të sjelljes njerezore. Teknikat e bihejvorizmit i referohen strategjive dhe ndërhyrjeve të dizajnuara dhe strukturuara për të ndikuar në sjelljen individuale dhe grupore duke kuptuar faktorët themelorë psikologjikë dhe socialë që nxisin vendimmarrjen. Ndërkohe korrupsioni është një fenomen i kompleksuar dhe me shumë dimensione, paraqet sfida të rëndësishme për shoqëritë në të gjithë botën, duke zbehur besimin në institucione, duke penguar zhvillimin ekonomik dhe duke ndihmuar në përhapjen e përçarjeve sociale. Adresimi i korrupsionit kërkon një qasje të përmbajtshme që kombinon masat ligjore, institucionale dhe shoqërore. Strukturat ligjore, përfshirë ligjet dhe rregullat kundër korrupsionit, ofrojnë një bazë për ndjekjen e përgjegjësishëm të autorëve dhe për të parandaluar sjelljet e korrupsionit. Në luftën kundër këtij fenomeni shumë modalitete mund të gjejnë terren, por një ndër modalitetet ky shume studime jane referuara eshte qasja bihejviorale , konceptet dhe teknikat qe e perkufizojne. Ky abstrakt eksploron përdorimin e teknikave të bihejviorizmit në ndërhyrjet kundër korrupsionit, duke analizuar se si parime të tilla mund të aplikohen për të ndikuar në sjelljen e individëve dhe organizatave që janë të përfshirë në zhvillimin e ketij fenomeni. Disa teknika te bihejvorizmit përfshijnë përforcimi pozitiv, shuarja, formësimi, dallimi, përgjithësimi dhe modelimi. Qëllimi i këtyre teknikave është krijimi i një mjedisi ku përgjegjësia dhe transparenca janë vlerësuar dhe promovuar. Duke e bërë të qartë se çdo veprim dhe vendim është i vlerësuar dhe monitoruar, individët janë më të kujdesshëm në veprimtarinë e tyre dhe përballen më mirë me presionin social për të vepruar në përputhje me parimet e integritetit
Fjalët kyçe:
Korrupsioni, Bihejvjorizmi, Teknikat bihejvjorale.Shkarkimet
References
-
Morris, S. D. (2011). Forms of corruption. CESifo DICE report, 9(2), 10-14.
-
Ibodullaevich, K. K., & Kizi, U. G. K. (2021). Types, forms of corruption, causes and consequences. Scientific progress, 1(4), 4-9.
-
Vargas-Hernández, J. G. (2009). The multiple faces of corruption: Typology, forms and levels.
-
Organizational immunity to corruption: Building theoretical and research foundations, 111-117.
-
Kahneman, D., Lovallo, D., & Sibony, O. (2011). Before you make that big decision.
-
Rusch, J. (2016, April). The social psychology of corruption. In Proc., 2016 OECD Integrity Forum, Fighting the Hidden Tariff: Global Trade without Corruption. Paris: OECD.
-
Dupuy, K., & Neset, S. (2018). The cognitive psychology of corruption. Micro-level Explanations for Unethical Behavior, U4, (2018), 2.
-
Husted, B. W. (1999). Wealth, culture, and corruption. Journal of international business studies, 30, 339-359.
-
Davis, J. H., & Ruhe, J. A. (2003). Perceptions of country corruption: Antecedents and outcomes. Journal of Business Ethics, 43, 275-288.
-
Tong, W. (2014). Analysis of corruption from sociocultural perspectives. International Journal of Business and Social Science, 5(11).
-
Achim, M. V. (2016). Cultural dimension of corruption: A cross-country survey. International Advances in Economic Research, 22(3), 333-345.
-
Sundström, A. (2015). Covenants with broken swords: Corruption and law enforcement in governance of the commons. Global Environmental Change, 31, 253-262.
-
Fisman, R., & Miguel, E. (2007). Corruption, norms, and legal enforcement: Evidence from diplomatic parking tickets. Journal of Political economy, 115(6), 1020-1048.
-
Barr, A., & Serra, D. (2010). Corruption and culture: An experimental analysis. Journal of Public economics, 94(11-12), 862-869.
-
Samiilenko, H., Ivanova, N., Shaposhnykova, I., Vasylchenko, L., Solomakha, I., & Povna, S. (2021). Corruption as a Threat to Economic Security of the Country. IJCSNS International Journal of Computer Science and Network Security, 21(12), 316-322.
-
Baez-Camargo, C., & Ledeneva, A. (2017). Where does informality stop and corruption begin? Informal governance and the public/private crossover in Mexico, Russia and Tanzania. Slavonic & East European Review, 95(1), 49-75.
-
De‐Silva, D. L., Elias, M., Willmott, K., Mallet, J., & Day, J. J. (2016). Diversification of clearwing butterflies with the rise of the Andes. Journal of biogeography, 43(1), 44-58.
-
Lindner, S. (2014). Overview of corruption and anti-corruption in Botswana.
-
Tanzi, V. and Davoodi, H. (1997) “Corruption, Public Investment, and Growth”, IMF Working Paper
-
Ministry of Finance of Ukraine (2022), “Public finance management system reform strategy 2017-2020”
References
Morris, S. D. (2011). Forms of corruption. CESifo DICE report, 9(2), 10-14.
Ibodullaevich, K. K., & Kizi, U. G. K. (2021). Types, forms of corruption, causes and consequences. Scientific progress, 1(4), 4-9.
Vargas-Hernández, J. G. (2009). The multiple faces of corruption: Typology, forms and levels.
Organizational immunity to corruption: Building theoretical and research foundations, 111-117.
Kahneman, D., Lovallo, D., & Sibony, O. (2011). Before you make that big decision.
Rusch, J. (2016, April). The social psychology of corruption. In Proc., 2016 OECD Integrity Forum, Fighting the Hidden Tariff: Global Trade without Corruption. Paris: OECD.
Dupuy, K., & Neset, S. (2018). The cognitive psychology of corruption. Micro-level Explanations for Unethical Behavior, U4, (2018), 2.
Husted, B. W. (1999). Wealth, culture, and corruption. Journal of international business studies, 30, 339-359.
Davis, J. H., & Ruhe, J. A. (2003). Perceptions of country corruption: Antecedents and outcomes. Journal of Business Ethics, 43, 275-288.
Tong, W. (2014). Analysis of corruption from sociocultural perspectives. International Journal of Business and Social Science, 5(11).
Achim, M. V. (2016). Cultural dimension of corruption: A cross-country survey. International Advances in Economic Research, 22(3), 333-345.
Sundström, A. (2015). Covenants with broken swords: Corruption and law enforcement in governance of the commons. Global Environmental Change, 31, 253-262.
Fisman, R., & Miguel, E. (2007). Corruption, norms, and legal enforcement: Evidence from diplomatic parking tickets. Journal of Political economy, 115(6), 1020-1048.
Barr, A., & Serra, D. (2010). Corruption and culture: An experimental analysis. Journal of Public economics, 94(11-12), 862-869.
Samiilenko, H., Ivanova, N., Shaposhnykova, I., Vasylchenko, L., Solomakha, I., & Povna, S. (2021). Corruption as a Threat to Economic Security of the Country. IJCSNS International Journal of Computer Science and Network Security, 21(12), 316-322.
Baez-Camargo, C., & Ledeneva, A. (2017). Where does informality stop and corruption begin? Informal governance and the public/private crossover in Mexico, Russia and Tanzania. Slavonic & East European Review, 95(1), 49-75.
De‐Silva, D. L., Elias, M., Willmott, K., Mallet, J., & Day, J. J. (2016). Diversification of clearwing butterflies with the rise of the Andes. Journal of biogeography, 43(1), 44-58.
Lindner, S. (2014). Overview of corruption and anti-corruption in Botswana.
Tanzi, V. and Davoodi, H. (1997) “Corruption, Public Investment, and Growth”, IMF Working Paper
Ministry of Finance of Ukraine (2022), “Public finance management system reform strategy 2017-2020”