Lufta çlirimtare e Arbërve në kohën e Skënderbeut

Autorët

  • Bedri Muhadri

DOI:

https://doi.org/10.62609/ks.v48i48.3733

Abstrakti

Gjergj Kastrioti-Skënderbeu, djali i princit arbëror Gjon Kastrioti, i shkolluar për artin ushtarak në pallatin ushtarak të sulltanit, shumë shpejt u bë gjeneral i shquar, dhe mori titullin sanxhakbej në kudër të administratës osmane. Në vitin 1443, Skënderbeu sipas planit të bërë me shumë princër tjerë arbërorë, iku nga kampi ushtarak osman me rastin e betejës së Maricës afër Nishit në vitin 1443, dhe bashkë me shumë ushtarë tjerë arbërorë kthehet në Arbëri. Më 2 mars, Skënderbeu mblodhi tërë princat arbërorë në Kuvendin e Lezhës, dhe formoi frontin e gjerë të përbashkët për luftë çlirimtare kundër osmanëve. Skënderbeu u zgjodh udhëheqësi i Lidhjes Arbëror.

Shkarkimet

Download data is not yet available.

References

  1. Flamur Hadri, “Rëndësia historike e Lëvizjes Çlirimtare në epokën e Gjergj Kastriotit-Skënderbeut”, Simpoziumi për Skënderbeun, (Prishtinë: Instituti albanologjik, 1969), 10.

  2. Në vitin 1438 ndoshta dhe më parë, Skënderbeu ndodhej në Shqipëri me detyrën e qeveritarit (subashit) të vilajetit të Krujës, pasi i kishte vdekur i ati, Gjoni më 1437. Më 1440, Skënderbeu u largu nga Kruja dhe shkoi me detyrën e sanxhakbeut të sanxhakut të Nikopolit në Bullgari. Gjergj Kastrioti Skënderbeu dhe lufta shqiptaro-turke e shekullit XV, (Tiranë: Universiteti Shtetëror i Tiranës, Instituti i Historisë dhe i Gjuhës, 1967), 40.

  3. Skënderbeu mori pjesë në formacione të ushtrisë osmane me kalorësit e vet spahij e xhebelij në frontin e Danubit, nën urdhëratë e Kasëm Pashës, bejlerbeut të Rumelisë. Gjergj Kastrioti Skënderbeu dhe lufta shqiptaro-turke, f. 42.

  4. Atëherë Skënderbeu, që e i vërente të gjitha këto më vëmendje dhe ua kishte shfaqur që më parë planin miqve. Marin Barleti, Historia e jetës dhe veprave të Skënderbeut, (Prishtinë, 1982), 64.

  5. Shumë ushtarë të fisit epirot që ishin pjesëmarrës në atë betejë, kur e kuptuan veprimin e radhës së Skënderbeut, ata u mblodhën rreth tij dhe formuan menjëherë një forcë ushtarake prej treqind frymësh. Barleti, Historia e jetës dhe vepravet, 65.

  6. Histori e popullit shqiptar I, ilirët, mesjeta, Shqipëria nën Perandorinë Osmane gjatë shek. XVI - vitet ‘20 të shek. XIX, (Tiranë: Akademia e Shkencave e Shqipërisë, Instituti i Historisë, 2002), 396.

  7. Skënderbeu sipas planit arriti që nga sekretari i Sulltanit të merrte autorizimin në emër të Sulltan Muratit me anën të së cilës Skënderbeu bëhet sundimtari i ri i Krujës. Barleti, Historia e jetës dhe vepravet, f. 65; Historia e popullit shqiptar I, ilirët, 399.

  8. Historia e popullit shqiptar I, ilirët, 399.

  9. Dhimtër Frangu, Veprat e lavdishme të Skënderbeut, (Tiranë, 2005), f. 46, 47.

  10. Barleti, Historia e jetës, 73.

  11. Po aty.

  12. Po aty.

  13. Gjergj Kastrioti Skënderbeu dhe lufta shqiptaro-turke, 42.

  14. Barleti, Historia e jetës dhe vepravet, 70.

  15. Po aty, 71.

  16. Gjergj Kastrioti Skënderbeu dhe lufta shqiptaro-turke, f. 43.

  17. Historia e popullit shqiptar I, ilirët, f. 400.

  18. Po aty.

  19. Po aty.

  20. Po aty.

  21. Po aty.

  22. Fan S. Noli, Gjergj Kastrioti Skënderbeu, 1405-1468, (Tiranë: “Naim Frashëri”, 19671967), 84.

  23. Gjergj Kastrioti Skënderbeu dhe lufta shqiptaro-turke, 46.

  24. Flamur Hadri, Gjergj Kastrioti-Skënderbeu dhe epoka e tij në historiografinë shqiptare, (Prishtinë: Instituti Albanologjik, 1995), 89.

  25. Historia e popullit shqiptar I, (Prishtinë, 1967), 12.

  26. Më gjerësisht shih: Bedri Muhadri, “Skanderbeg's Activity During the Period of 1443-1448”, History Research Volume 9, Issue 1, June 2021, Pages: 49-57; Bedri Muhadri, “Beteja e dytë e Kosovës, më 1448, sipas autorëve shqiptarë të kohës: Marin Barleti, Dhimitër Frangu”, Gjergj Kastrioti-Skënderbeu në 550-vjetorin e vdekjes, (Prishtinë: Instituti i Historisë, 2019), 125-142.

  27. Fan S. Noli, Gjergj Kastrioti Skënderbeu 1405-1468, (Tiranë: “Naim Frashëri”,1967), 99.

  28. Noli, Gjergj Kastrioti Skënderbeu, 1405-1468, 99.

  29. Fan S. Noli, Gjergj Kastrioti Skënderbeu, 1405-1468, (Tiranë: “Mihal Duli”, 1967), 101.

  30. Gjon Muzaka, Memorja, (Tiranë: Toena), 50.

  31. Gjergj Kastrioti Skënderbeu dhe lufta shqiptaro-turke, 70.

  32. Po aty, 70.

  33. Noli, Gjergj Kastrioti Skënderbeu 1405-1468, 112.

  34. Masar Kodra, “Rezistenca e dibranëve kundër turqve gjatë aksioneve luftarake të Skënderbeut”, Simpozium për Skënderbeun, (Prishtinë, Instituti albanologjik, 1969), 142.

  35. Historia e popullit shqiptar I, (Prishtinë, 1967), 277.

  36. Hadri, Gjergj Kastrioti-Skënderbeu dhe epoka e tij, 94.

  37. Historia e popullit shqiptar I, 278.

  38. Kristo Frashëri, Gjergj Kastrioti Skënderbeu jeta dhe vepra, (Tiranë, “Toena, 2002), 357.

  39. Hadri, Gjergj Kastrioti-Skënderbeu dhe epoka e tij, 94; Gjergj Kastrioti-Skënderbeu dhe lufta shqiptaro-turke, 77.

  40. Skënderbeu dhe mbreti anzhuin Alfonsi V i Mbretërisë së Napolit, më 26.03.1451, nënshkruan aleancën e përbashkët ushtarake e politike. Përmbajtja e marrëveshjes në paragrafin e katër ka karakter vasaliteti nga ana e Skënderbeut ndaj Alfonsit V. Mbi bazën e marrëveshjes, Skënderbeu iu përgjigj aleatit të vet, Mbretërisë së Napolit, me të cilën kishte realizuar disa bashkëpunime ushtarake siç ishte rasti me ardhjen e 2 mijë ushtarëve napolitanë në ndihmë të Skënderbeut me rastin e betejës së Beratit më 1456, si dhe me dërgimin nga ana e tyre material për artileri të rëndë për ushtrinë e Skënderbeut. Gjergj Kastrioti-Skënderbeu dhe lufta shqiptaro-turke, 68.

  41. Burime të zgjedhura për historinë e Shqipërisë, vëllimi II shek. VIII-XV, (Tiranë, 1962), f. 330.

  42. Po aty.

  43. Po aty, 331.

  44. Gjergj Kastrioti-Skënderbeu dhe lufta shqiptaro-turke, 80.

  45. Historia e popullit shqiptar I, 280.

  46. Noli, Gjergj Kastrioti Skënderbeu 1405-1468, 125.

  47. Gjergj Kastrioti-Skënderbeu dhe lufta shqiptaro-turke, 83.

  48. Po aty.

  49. Historia e popullit shqiptar I, 282.

  50. Lufta shqiptaro-turke në shekullin XV - burime osmane, Tiranë: Universiteti Shtetëror i Tiranës & Instituti i Historisë dhe Gjuhësisë, 1968), 192.

  51. Po aty.

  52. Po aty, 101.

  53. Burime osmane, 192.

  54. Burime osmane, 102.

  55. Koço Bozhori, Lufta shqiptaro-turke në shekullin XV - burime bizantine, (Tiranë: Universiteti Shtetëror i Tiranës Instituti i Historisë dhe Gjuhësisë 1967), 85.

  56. Historia e popullit shqiptar I, 282.

  57. Burime osmane, 203

  58. Burime osmane, 205.

  59. Fan S. Noli, Gjergj Kastrioti Skënderbeu 1405-1468, (Tiranë: Shtëpia botuese “Naim Frashëri”, 1967), 141.

  60. Oliver Jens Schmitt, Skënderbeu, (Tiranë: K&B 2008), 393.

  61. Aurel Plasari, Skënderbeu, një histori politike, (Tiranë: Instituti i Studimeve Shqiptare “Gjergj Fishta, 2010)”, 210.

  62. Kristo Frashëri, Skënderbeu dhe lufta shqiptaro-turke në shek. XV, (Tiranë: Botimet “Toena”, 2005), dok. 84.

  63. Historia e popullit shqiptar I, 284.

  64. Bozhori, Lufta shqiptaro-turke në shekullin XV- burime bizantine, 91.

  65. Historia e popullit shqiptar I, 284.

Downloads

Botuar

2024-01-20

Si të citoni

Muhadri, Bedri. 2024. “Lufta çlirimtare E Arbërve Në kohën E Skënderbeut”. Kosova 48 (48). Prishtinë, Kosovë:341-56. https://doi.org/10.62609/ks.v48i48.3733.

Numri

No. 48 (2023): Kosova

Seksioni

Kumtesa
Crossref
Scopus
Google Scholar
Europe PMC