Pushtimi i Kosovës nga osmanët në shekullin XV
Abstrakti
Fitorja e shteti osman në Betejën e Kosovës të viti 1389 dhe konsolidimi i pushteti osman në fund të shekullit XIV, lehtësuan pushtimet e mëtejshme osmane në Shqipëri dhe në Kosovë. Me marrjen e Shkupit (1392) nga osmanët, pozicioni shumë i favorshëm gjeografik ku kryqëzoheshin rrugët më të shkurtra që lidhnin Perandorinë Osmane me të gjitha tokat shqiptare dhe me rajonet e tjera të Ballkanit, e shndërruan qytetin e Shkupit në bazë ushtarake shumë të fuqishme, duke e shpallur pashasanxhak apo vend rezidencë e bejlerbeut të Rumelisë, që ishte komandanti i përgjithshëm i ushtrive osmane për pjesën evropiane të saj.Shkarkimet
References
-
Historia e Popullit Shqiptar I : Ilirët Mesjeta Shqipëria nën Perandorinë Osmane gjatë shek. XIV - vitet 20 të shek. XIX, Tiranë: Akademia e Shkencave e Shqipërisë Instituti i Historisë 2002, 378.
-
Letra e Lekë Dukagjinit dërguar Raguzës, më 30 dhjetor 1387, ka këtë përmbajtje: “Fisnikë të qytetit të nderuar të Dubrovnikut, ju shkruaj me besën time dhe të vëllait tim: ejani lirisht në tokën time, mos keni frikë për asgjë”. Për sa i përket tagrit doganor, paguani taksën doganore ligjore që u keni paguar më parë fisnikëve të tjerë, që kanë qenë më parë në këto vende. Dhe mos keni frikë për asgjë, sepse kam paqe me
-
turqit. Burime të zgjedhura për Historinë e Shqipërisë Vëllimi II, Shek. VIII - XV, Tiranë, 1962, 190.
-
S. Rizaj, Kosova gjatë shekujve XV, XVI dhe XVII: administrimi, ekonomia, shoqëria dhe lëvizja popullore, Prishtinë: Rilindja 1982, 29.
-
G. Gelcich, Zeta dhe Dinastia e Balshjave, Tiranë, 2009, 18.
-
Historia e Popullit Shqiptar I, 301.
-
Burime të zgjedhura, 186.
-
M. Tërnava, Diskursi shkurtër nga toponimia, Beteja e Kosovës gjatë shekujve XIV - XV dhe vendosja e atëhershme e pushtetit turk në Dardani-Kosovën e shekullit XV, Prishtinë, 2007, 70.
-
N. Malcolm, Kosova një histori e shkurtër, Prishtinë-Tiranë 2002, 84.
-
Tërnava, Diskursi shkurtër nga toponimia, 71.
-
Malcolm, Kosova, 84.
-
Ibid., 86.
-
Ibid., 87.
-
Ibid.
-
В. С. Јовановић, “Ново Брдо средњовековни град - Novo brdo Mediaeval Fortress”, Ново Брдо, Београд 2004, 58.
-
Në këtë betejë, u zu rob dhe u mbytë vëllai i Stefanit. Po ashtu edhe udhëheqësi turk Sylejmani u zu rob. Ai u mbyt në burg nga urdhri i vëllait Musai, që ishte në konflikt me të. Malcolm, Kosova, 87.
-
Јовановић, “Ново Брдо средњовековни град”, 58.
-
Ibid., 59.
-
Malcolm, Kosova, 90.
-
Јовановић, “Ново Брдо средњовековни град”, 59.
-
M. Динћ, Са иϲторнју рударϲтву ϲредновековној Србији и Бони, II, Београд 1962, 59.
-
Ibid., 60.
-
Malcolm, Kosova, 90.
-
Ibid., 91.
-
Јовановић, “Ново Брдо средњовековни град”, 61.
-
J. Drançolli, Arbërit ndërmjet Perëndimit dhe Lindjes gjatë mesjetës, Zagreb: Misioni katolik Shqiptar në Kroaci 2008, 379-384.
-
Ibid.
-
S. Rizaj, “Novobërda gjatë shekujve XV dhe XVI”, Vjetari XX, (Prishtinë 1985), 115.
-
Динћ, Са иϲторнју рударϲтву, 64.
-
O. J Schmit, Skënderbeu, Tiranë 2008, 76.
-
Јовановић, “Ново Брдо средњовековни град”, 61.
-
Динћ, Са иϲторнју рударϲтву, 65.
-
Јовановић, “Ново Брдо средњовековни град”, 63.
-
Malcolm, Kosova, 95.
-
Ibid.
-
Tërnava, Diskursi shkurtër nga toponimia, 76.
-
Ibid., 81.
-
Ibid., 84.
-
Ky ishte bashkëkohës i ngjarjeve dhe kishte përshkruar pushtimin e Novobërdës. Ai shkruan “Edhe unë (Konstantin Mihaloviqi) që po shkruaj këtë, kam qenë në atë vend dhe bashkë me vëllezërit e mi kam qenë i marruar si jeniçerë në mesin e atyre djelmoshave”, Ibid., 83.
-
Ibid., 83.
-
Ibid., 84.
-
Ibid., 85.
-
R. Panxha, Novobërda gjatë shekullit XIV - XV, (punim në dorëshkrim për Master), Prishtinë, 2010, 95.
-
К. Костић, Наши нови градови на југу, Београд: СКЗ, 1922, 175.
-
К. Јиречек, Зборник К. Јиречека I, Бeoгрaд: САНУ 1959, 260-261.
-
Rizaj, Kosova gjatë shekujve, 222. Skënder Rizaj konkludon se pas vendosjes së sundimit osman menjëherë nuk ka ra numri i banorëve në Novobërdë. Por, është zvogëluar në një masë, ngase një numër i konsiderueshëm janë larguar nga Novobërda.
-
Јовановић, “Ново Брдо средњовековни град”, 63.
-
Panxha, Novobërda gjatë shekullit XIV-XV, 16.
-
Tërnava, Diskursi shkurtër nga toponimia, 86.
-
Historia e Popullit Shqiptar, 428.
-
Tërnava, Diskursi shkurtër nga toponimia, 86.
-
Ibid, 87
-
Ibid.
References
Historia e Popullit Shqiptar I : Ilirët Mesjeta Shqipëria nën Perandorinë Osmane gjatë shek. XIV - vitet 20 të shek. XIX, Tiranë: Akademia e Shkencave e Shqipërisë Instituti i Historisë 2002, 378.
Letra e Lekë Dukagjinit dërguar Raguzës, më 30 dhjetor 1387, ka këtë përmbajtje: “Fisnikë të qytetit të nderuar të Dubrovnikut, ju shkruaj me besën time dhe të vëllait tim: ejani lirisht në tokën time, mos keni frikë për asgjë”. Për sa i përket tagrit doganor, paguani taksën doganore ligjore që u keni paguar më parë fisnikëve të tjerë, që kanë qenë më parë në këto vende. Dhe mos keni frikë për asgjë, sepse kam paqe me
turqit. Burime të zgjedhura për Historinë e Shqipërisë Vëllimi II, Shek. VIII - XV, Tiranë, 1962, 190.
S. Rizaj, Kosova gjatë shekujve XV, XVI dhe XVII: administrimi, ekonomia, shoqëria dhe lëvizja popullore, Prishtinë: Rilindja 1982, 29.
G. Gelcich, Zeta dhe Dinastia e Balshjave, Tiranë, 2009, 18.
Historia e Popullit Shqiptar I, 301.
Burime të zgjedhura, 186.
M. Tërnava, Diskursi shkurtër nga toponimia, Beteja e Kosovës gjatë shekujve XIV - XV dhe vendosja e atëhershme e pushtetit turk në Dardani-Kosovën e shekullit XV, Prishtinë, 2007, 70.
N. Malcolm, Kosova një histori e shkurtër, Prishtinë-Tiranë 2002, 84.
Tërnava, Diskursi shkurtër nga toponimia, 71.
Malcolm, Kosova, 84.
Ibid., 86.
Ibid., 87.
Ibid.
В. С. Јовановић, “Ново Брдо средњовековни град - Novo brdo Mediaeval Fortress”, Ново Брдо, Београд 2004, 58.
Në këtë betejë, u zu rob dhe u mbytë vëllai i Stefanit. Po ashtu edhe udhëheqësi turk Sylejmani u zu rob. Ai u mbyt në burg nga urdhri i vëllait Musai, që ishte në konflikt me të. Malcolm, Kosova, 87.
Јовановић, “Ново Брдо средњовековни град”, 58.
Ibid., 59.
Malcolm, Kosova, 90.
Јовановић, “Ново Брдо средњовековни град”, 59.
M. Динћ, Са иϲторнју рударϲтву ϲредновековној Србији и Бони, II, Београд 1962, 59.
Ibid., 60.
Malcolm, Kosova, 90.
Ibid., 91.
Јовановић, “Ново Брдо средњовековни град”, 61.
J. Drançolli, Arbërit ndërmjet Perëndimit dhe Lindjes gjatë mesjetës, Zagreb: Misioni katolik Shqiptar në Kroaci 2008, 379-384.
Ibid.
S. Rizaj, “Novobërda gjatë shekujve XV dhe XVI”, Vjetari XX, (Prishtinë 1985), 115.
Динћ, Са иϲторнју рударϲтву, 64.
O. J Schmit, Skënderbeu, Tiranë 2008, 76.
Јовановић, “Ново Брдо средњовековни град”, 61.
Динћ, Са иϲторнју рударϲтву, 65.
Јовановић, “Ново Брдо средњовековни град”, 63.
Malcolm, Kosova, 95.
Ibid.
Tërnava, Diskursi shkurtër nga toponimia, 76.
Ibid., 81.
Ibid., 84.
Ky ishte bashkëkohës i ngjarjeve dhe kishte përshkruar pushtimin e Novobërdës. Ai shkruan “Edhe unë (Konstantin Mihaloviqi) që po shkruaj këtë, kam qenë në atë vend dhe bashkë me vëllezërit e mi kam qenë i marruar si jeniçerë në mesin e atyre djelmoshave”, Ibid., 83.
Ibid., 83.
Ibid., 84.
Ibid., 85.
R. Panxha, Novobërda gjatë shekullit XIV - XV, (punim në dorëshkrim për Master), Prishtinë, 2010, 95.
К. Костић, Наши нови градови на југу, Београд: СКЗ, 1922, 175.
К. Јиречек, Зборник К. Јиречека I, Бeoгрaд: САНУ 1959, 260-261.
Rizaj, Kosova gjatë shekujve, 222. Skënder Rizaj konkludon se pas vendosjes së sundimit osman menjëherë nuk ka ra numri i banorëve në Novobërdë. Por, është zvogëluar në një masë, ngase një numër i konsiderueshëm janë larguar nga Novobërda.
Јовановић, “Ново Брдо средњовековни град”, 63.
Panxha, Novobërda gjatë shekullit XIV-XV, 16.
Tërnava, Diskursi shkurtër nga toponimia, 86.
Historia e Popullit Shqiptar, 428.
Tërnava, Diskursi shkurtër nga toponimia, 86.
Ibid, 87
Ibid.
English
Albanian
Srpski
Français
