Ndikimi i Komitetit Mbrojtja Kombëtare e Kosovës në marrëdhëniet Shqiptaro-Jugosllave
Abstrakti
Komiteti i Kosovës duke ndërkombëtarizuar çështjen e shqiptarëve në Mbretërinë SKS dhe pasqyruar dhunën dhe terrorin shtetëror që ushtrohej ndaj tyre, nxiste Beogradin zyrtar të akuzonte Tiranën për mbështetjen që ua jepte Komitetit të Kosovës dhe kësisoj acaroheshin raportet ndërshtetërore ndërmjet Shqipërisë dhe Mbretërisë SKS.Shkarkimet
References
-
Agjencioni Shtetëror i Arkivave të Kosovës (më tej: ASHAK), Fondi. (më tej: F.) Komiteti Mbrojtja Kombëtare e Kosovës, Sigla II, Mikrofilmi.708-263, fl. 210-214. Rregullore e Organizimit të Përbrendshëm të Komitetit “Mbrojtja Kombëtare e Kosovës”.
-
Lush Culaj, Shqipëria dhe problemi kombëtar, 1918-1928, Prishtinë: Instituti Albanologjik i Prishtinës, 2004, 35-36.
-
Beqir Meta et.al, Historia e shqiptarëve gjatë shekullit XX, Vëllimi II, Tiranë: Akademia e Studimeve Albanologjike-Instituti i Historisë, 2019, 610.
-
Meta et.al, Historia e shqiptarëve, 607-608;Kastriot Dervishi, Historia e shtetit shqiptar, 1912-2005, Organizimi shtetëror, jeta politike, ngjarjet kryesore, të gjithë ligjvënësit, ministrat dhe kryetarët e shtetit shqiptar, Tiranë: Shtëpia Botuese 55, 2006, 88.
-
Arkivi Qendror Shtetëror i Republikës së Shqipërisë, (më tej: AQSh), Fondi (më tej: F.):446, Viti (më tej: V.) 1918, Dosja (më tej: D.) 1, fl.1. Programi themeltar i Komitetit“Mbrojtja Kombëtare e Kosovës”. Shqipëri: 1 maj 1918.
-
AQSH, F.446, V. 1918, D. 1, fl.1. Programi themeltar i Komitetit “Mbrojtja Kombëtare e Kosovës”. Shqipëri: 1 maj 1918.
-
Meta et.al, Historia e shqiptarëve, 611.
-
Ethem Çeku, Bejtulla Destani, Gjeneral G. F. Phillips dhe Komiteti “Mbrojtja Kombëtare e Kosovës”, Dokumente historike nga Arkivat Britanike, 1913-1921, Tiranë: Instituti i Çështjeve Kombëtare-Tiranë dhe Qendra për Studime Shqiptare-Londër, 2015, 232-233.
-
Çeku dhe Destani, Gjeneral G.F. Phillips, 299-245 dhe 351-371.
-
ASHAK, F. Komiteti Mbrojtja Kombëtare e Kosovës, V.1919, Sigla II, Mikrofilmi. 410-211, fl. 9. Një telegram tjetër, prill 1919.
-
Liman Rushiti, “Lëvizja Kaçake dhe Komiteti Mbrojtja Kombëtare e Kosovës”, në Komiteti “Mbrojtja Kombëtare e Kosovës” (Përmbledhje kumtesash),Tiranë: Akademia e Shkencave e Shqipërisë, Instituti i Historisë-Tiranë, Instituti i Historisë-Prishtinë: 2004,93.
-
Meta et.al, Historia e shqiptarëve,614-618.
-
Meta et.al, Historia e shqiptarëve,618.
-
Sabile Keçmezi-Basha, “Karakteri kombëtar e demokratik i programeve të Komitetit Mbrojtja Kombëtare e Kosovës (MKK)”, në Kosova, Nr.42/2017, 187.
-
Rushiti, “Lëvizja Kaçake dhe Komiteti”, 97-98; Meta et.al, Historia e shqiptarëve, 622.
-
Hakif Bajrami, Kosova 1918-1941, Prishtinë: autori, 2018, 101.
-
Asllan Krasniqi, “Rrafshi i Dukagjinit gjatë Mbretërisë SKS (1918-1929)”, (I pabotuar, Departamenti i Historisë, Universiteti i Prishtinës, 2005), 25.
-
Lush Culaj, “Veprimtaria e Komitetit “MKK” për ndërkombëtarizimin e çështjes shqiptare”. Komiteti “Mbrojtja Kombëtare e Kosovës”, (Përmbledhje kumtesash), Tiranë: Akademia e Shkencave e Shqipërisë, Instituti i Historisë-Tiranë, Instituti i Historisë-Prishtinë, 2004, 52-54.
-
Krasniqi, “Rrafshi i Dukagjinit”,59.
-
Kristaq Prifti, “Kontributi i Komitetit “Mbrojtja Kombëtare e Kosovës” për rimëkëmbjen e pavarësisë së Shqipërisë dhe për bashkimin kombëtar (1918-1924)”, në Komiteti “Mbrojtja Kombëtare e Kosovës” (Përmbledhje kumtesash),Tiranë: Akademia e Shkencave e Shqipërisë, Instituti i Historisë-Tiranë, Instituti i Historisë-Prishtinë: 2004, 21.
-
Prifti, “Kontributi i Komitetit “Mbrojtja Kombëtare e Kosovës”, 22.
-
Xheladin Shala, “Roli i Komitetit Mbrojtja Kombëtare e Kosovës” në luftërat shqiptaroserbe gjatë viteve 1918-1921”, në Komiteti “Mbrojtja Kombëtare e Kosovës” (Përmbledhje kumtesash), Tiranë: Akademia e Shkencave e Shqipërisë, Instituti iHistorisë-Tiranë, Instituti i Historisë-Prishtinë 2004, 119-120.
-
Shala, “Roli i Komitetit Mbrojtja Kombëtare e Kosovës”, 120.
-
Shala, “Roli i Komitetit Mbrojtja Kombëtare e Kosovës”, 121.
-
Culaj, Komiteti Mbrojtja Kombëtare e Kosovës, 40.
-
Prifti, “Kontributi i Komitetit Mbrojtja Kombëtare e Kosovës”, 30-31.
-
Shala, “Roli i Komitetit Mbrojtja Kombëtare e Kosovës”, 123.
-
Shala, “Roli i Komitetit Mbrojtja Kombëtare e Kosovës”, 124; Culaj, Shqipëria, 96.
-
Paskal Milo, Politika e jashtme e Shqipërisë I, Tiranë: Toena, 2013, 495-497.
-
Joseph Swire, Shqipëria ngritja e një mbretërie, Tiranë: Dituria, 2005, 277.
-
Culaj, Shqipëria, 95-97.
-
ASHAK, F. Komiteti Mbrojtja Kombëtare e Kosovës, V. 1921, Sigla II, Mikrofilmi 708- 833, fl. 500. Raporte dhe statistika që Komiteti i Kosovës ia ka parashtruar Konferencës së Paqes në Paris dhe qarqeve diplomatike të Fuqive të Mëdha, 3 prill 1921.
-
Çeku dhe Destani, Gjenerali G.F. Phillips, 432-433.
-
ASHAK, F. Komiteti Mbrojtja Kombëtare e Kosovës, V. 1921, Sigla II, Mikrofilmi 708- 811. Të shkëlqyeshmit Komision, të Ligës së Kombeve, Tiranë, më 2 dhjetor 1921.
-
Culaj, Komiteti Mbrojtja Kombëtare e Kosovës, 121.
-
Rushiti, “Lëvizja Kaçake dhe Komiteti”, 101.
-
Robert C. Austin, Fan Noli dhe një revolucion i ikur. Demokracia shqiptare në vitet, 1920-1924, Prishtinë: Koha, 2011, 332.
-
Arkivi i Ministrisë për Evropën dhe Punët e Jashtme (më tej: AMEPJ), Fondi. (më tej: F.) 152, Viti. (më tej: V.) 1925, Dosja. (më tej: D.) 112, fl. 102. Letër nga Ambasada e Shqipërisë në Beograd dërguar kryetarit Ahmet Zogu me titull: Komiteti i Kosovës në punë
-
e sipër, më 21 maj 1925.
-
AMEPJ, F. 152, V. 1925, D. 112, fl. 102. Letër nga Ambasada e Shqipërisë në Beograd dërguar kryetarit Ahmet Zogu me titull: Komiteti i Kosovës në punë e sipër, më 21 maj 1925.
-
Emine Arifi-Bakalli “Përpjekjet e Komitetit “Mbrojtja Kombëtare e Kosovës” për denoncimin e dhunës dhe mbrojtjen e të drejtave kombëtare e demokratike të shqiptarëve në Jugosllavi”, Komiteti “Mbrojtja Kombëtare e Kosovës” (Përmbledhje kumtesash), Tiranë: Akademia e Shkencave e Shqipërisë, Instituti i Historisë-Tiranë, Instituti i Historisë-Prishtinë, 2004, 32.
-
Emine Arifi-Bakalli, Çështje nga historia modern dhe bashkëkohore shqiptare, Prishtinë: Instituti Albanologjik, 2011, 47.
-
Arifi-Bakalli “Përpjekjet e Komitetit Mbrojtja Kombëtare e Kosovës”, 34-35.
References
Agjencioni Shtetëror i Arkivave të Kosovës (më tej: ASHAK), Fondi. (më tej: F.) Komiteti Mbrojtja Kombëtare e Kosovës, Sigla II, Mikrofilmi.708-263, fl. 210-214. Rregullore e Organizimit të Përbrendshëm të Komitetit “Mbrojtja Kombëtare e Kosovës”.
Lush Culaj, Shqipëria dhe problemi kombëtar, 1918-1928, Prishtinë: Instituti Albanologjik i Prishtinës, 2004, 35-36.
Beqir Meta et.al, Historia e shqiptarëve gjatë shekullit XX, Vëllimi II, Tiranë: Akademia e Studimeve Albanologjike-Instituti i Historisë, 2019, 610.
Meta et.al, Historia e shqiptarëve, 607-608;Kastriot Dervishi, Historia e shtetit shqiptar, 1912-2005, Organizimi shtetëror, jeta politike, ngjarjet kryesore, të gjithë ligjvënësit, ministrat dhe kryetarët e shtetit shqiptar, Tiranë: Shtëpia Botuese 55, 2006, 88.
Arkivi Qendror Shtetëror i Republikës së Shqipërisë, (më tej: AQSh), Fondi (më tej: F.):446, Viti (më tej: V.) 1918, Dosja (më tej: D.) 1, fl.1. Programi themeltar i Komitetit“Mbrojtja Kombëtare e Kosovës”. Shqipëri: 1 maj 1918.
AQSH, F.446, V. 1918, D. 1, fl.1. Programi themeltar i Komitetit “Mbrojtja Kombëtare e Kosovës”. Shqipëri: 1 maj 1918.
Meta et.al, Historia e shqiptarëve, 611.
Ethem Çeku, Bejtulla Destani, Gjeneral G. F. Phillips dhe Komiteti “Mbrojtja Kombëtare e Kosovës”, Dokumente historike nga Arkivat Britanike, 1913-1921, Tiranë: Instituti i Çështjeve Kombëtare-Tiranë dhe Qendra për Studime Shqiptare-Londër, 2015, 232-233.
Çeku dhe Destani, Gjeneral G.F. Phillips, 299-245 dhe 351-371.
ASHAK, F. Komiteti Mbrojtja Kombëtare e Kosovës, V.1919, Sigla II, Mikrofilmi. 410-211, fl. 9. Një telegram tjetër, prill 1919.
Liman Rushiti, “Lëvizja Kaçake dhe Komiteti Mbrojtja Kombëtare e Kosovës”, në Komiteti “Mbrojtja Kombëtare e Kosovës” (Përmbledhje kumtesash),Tiranë: Akademia e Shkencave e Shqipërisë, Instituti i Historisë-Tiranë, Instituti i Historisë-Prishtinë: 2004,93.
Meta et.al, Historia e shqiptarëve,614-618.
Meta et.al, Historia e shqiptarëve,618.
Sabile Keçmezi-Basha, “Karakteri kombëtar e demokratik i programeve të Komitetit Mbrojtja Kombëtare e Kosovës (MKK)”, në Kosova, Nr.42/2017, 187.
Rushiti, “Lëvizja Kaçake dhe Komiteti”, 97-98; Meta et.al, Historia e shqiptarëve, 622.
Hakif Bajrami, Kosova 1918-1941, Prishtinë: autori, 2018, 101.
Asllan Krasniqi, “Rrafshi i Dukagjinit gjatë Mbretërisë SKS (1918-1929)”, (I pabotuar, Departamenti i Historisë, Universiteti i Prishtinës, 2005), 25.
Lush Culaj, “Veprimtaria e Komitetit “MKK” për ndërkombëtarizimin e çështjes shqiptare”. Komiteti “Mbrojtja Kombëtare e Kosovës”, (Përmbledhje kumtesash), Tiranë: Akademia e Shkencave e Shqipërisë, Instituti i Historisë-Tiranë, Instituti i Historisë-Prishtinë, 2004, 52-54.
Krasniqi, “Rrafshi i Dukagjinit”,59.
Kristaq Prifti, “Kontributi i Komitetit “Mbrojtja Kombëtare e Kosovës” për rimëkëmbjen e pavarësisë së Shqipërisë dhe për bashkimin kombëtar (1918-1924)”, në Komiteti “Mbrojtja Kombëtare e Kosovës” (Përmbledhje kumtesash),Tiranë: Akademia e Shkencave e Shqipërisë, Instituti i Historisë-Tiranë, Instituti i Historisë-Prishtinë: 2004, 21.
Prifti, “Kontributi i Komitetit “Mbrojtja Kombëtare e Kosovës”, 22.
Xheladin Shala, “Roli i Komitetit Mbrojtja Kombëtare e Kosovës” në luftërat shqiptaroserbe gjatë viteve 1918-1921”, në Komiteti “Mbrojtja Kombëtare e Kosovës” (Përmbledhje kumtesash), Tiranë: Akademia e Shkencave e Shqipërisë, Instituti iHistorisë-Tiranë, Instituti i Historisë-Prishtinë 2004, 119-120.
Shala, “Roli i Komitetit Mbrojtja Kombëtare e Kosovës”, 120.
Shala, “Roli i Komitetit Mbrojtja Kombëtare e Kosovës”, 121.
Culaj, Komiteti Mbrojtja Kombëtare e Kosovës, 40.
Prifti, “Kontributi i Komitetit Mbrojtja Kombëtare e Kosovës”, 30-31.
Shala, “Roli i Komitetit Mbrojtja Kombëtare e Kosovës”, 123.
Shala, “Roli i Komitetit Mbrojtja Kombëtare e Kosovës”, 124; Culaj, Shqipëria, 96.
Paskal Milo, Politika e jashtme e Shqipërisë I, Tiranë: Toena, 2013, 495-497.
Joseph Swire, Shqipëria ngritja e një mbretërie, Tiranë: Dituria, 2005, 277.
Culaj, Shqipëria, 95-97.
ASHAK, F. Komiteti Mbrojtja Kombëtare e Kosovës, V. 1921, Sigla II, Mikrofilmi 708- 833, fl. 500. Raporte dhe statistika që Komiteti i Kosovës ia ka parashtruar Konferencës së Paqes në Paris dhe qarqeve diplomatike të Fuqive të Mëdha, 3 prill 1921.
Çeku dhe Destani, Gjenerali G.F. Phillips, 432-433.
ASHAK, F. Komiteti Mbrojtja Kombëtare e Kosovës, V. 1921, Sigla II, Mikrofilmi 708- 811. Të shkëlqyeshmit Komision, të Ligës së Kombeve, Tiranë, më 2 dhjetor 1921.
Culaj, Komiteti Mbrojtja Kombëtare e Kosovës, 121.
Rushiti, “Lëvizja Kaçake dhe Komiteti”, 101.
Robert C. Austin, Fan Noli dhe një revolucion i ikur. Demokracia shqiptare në vitet, 1920-1924, Prishtinë: Koha, 2011, 332.
Arkivi i Ministrisë për Evropën dhe Punët e Jashtme (më tej: AMEPJ), Fondi. (më tej: F.) 152, Viti. (më tej: V.) 1925, Dosja. (më tej: D.) 112, fl. 102. Letër nga Ambasada e Shqipërisë në Beograd dërguar kryetarit Ahmet Zogu me titull: Komiteti i Kosovës në punë
e sipër, më 21 maj 1925.
AMEPJ, F. 152, V. 1925, D. 112, fl. 102. Letër nga Ambasada e Shqipërisë në Beograd dërguar kryetarit Ahmet Zogu me titull: Komiteti i Kosovës në punë e sipër, më 21 maj 1925.
Emine Arifi-Bakalli “Përpjekjet e Komitetit “Mbrojtja Kombëtare e Kosovës” për denoncimin e dhunës dhe mbrojtjen e të drejtave kombëtare e demokratike të shqiptarëve në Jugosllavi”, Komiteti “Mbrojtja Kombëtare e Kosovës” (Përmbledhje kumtesash), Tiranë: Akademia e Shkencave e Shqipërisë, Instituti i Historisë-Tiranë, Instituti i Historisë-Prishtinë, 2004, 32.
Emine Arifi-Bakalli, Çështje nga historia modern dhe bashkëkohore shqiptare, Prishtinë: Instituti Albanologjik, 2011, 47.
Arifi-Bakalli “Përpjekjet e Komitetit Mbrojtja Kombëtare e Kosovës”, 34-35.