Mbi disa rezultate kryesore në studomin e leksikut dhe të formimit të fjalëve në gjuhën shqipe pas çlirimit

Xhevat Lloshi

doi:10.62006/sf.v1i4.2910

Autorët

Xhevat Lloshi

DOI:

https://doi.org/10.62006/sf.v1i4.2910

Abstrakti

Puna, që lulëzoi me mundin e Rilindasve dhe vazhdoi më tej në hullinë e tyre, për të nxjerrë në dritë visarin leksikor të shqipes, për ta pastruar atë dhe për ta pasuruar e përsosur, ka qenë edhe hapi i parë i rëndësishëm për leksikologjinë e gjuhës shqipe. Kjo veprimtari, e drejtu- ar nga qëllime kombëtare e patriotike, duke bërë të njohur pasurinë e mjeteve të shqipes dhe të mundësive të tyre për zhvillim, krijoi njëkohë- sisht edhe premisat e domosdoshme për të kaluar më vonë në studimin e përgjithësimin teorik. Përveç kësaj, edhe zgjidhja e detyrave praktike në një mënyrë ose në një tjetër ishte e lidhur me një vështrim përgjithë- sues të çështjeve. Kështu p.sh. leksikografi i shquar K. Kristoforidhi, me zgjidhjet e arritura në hartimin e «Fjalorit të gjuhës shqipe» dëshmon për një përpunim mjaft të thellë të një vargu çështjesh, të cilat lidhen drejtpërdrejt me teorinë leksikologjike.

Shkarkimet

Download data is not yet available.

Metrics

Metrics Loading ...

References

A. Xhuvani, Referat në mbledhjen për krijimin e Instittutit të studimeve, «Buletin i Institutit të studimeve», 1947, f. 32-34.
Shih materialet në «Buletin për shkencat shoqërore», 1952, n r. 1.
Shih materialet n ë «Buletin për shkencat shoqërore», 1952, n r. 4.
M. Domi, Rreth fondit kryesor të fjalëve e fjalorit të shqipes, «Buletin për shkencat shoqërore», 1952, n r : 4, f 102-107:
A. Kostallari, Në rrugën e hartimit të fjalorit normativ të shqipes së sotme, «Buletin për shkencat shoqërore», 1955. nr. 4. f. 17-56; A. Xhuvani, Çështja e Fjalorit të gjuhës shqipe, «Nëndori», 1957, nr. 1, O. Myderrizi. Rreth ripunimit të «Fjalorit të gjuhës shqipe» «Buletin për shkencat shoqërore», 1957, nr. 2, f. 204-221; F. Ndocaj, Veçantia e gjuhës dhe fjalori i Instituât të shkencave 1954, «BUShT, Seria shkenc. shoq.» 1958, nr. 2; 1961, nr. 1,2; P. Geci. Pasunia e leksikut të shqipes dhe fjalori i gjuhës shqipe. Disa vërejtje rreth fjalorit, «BUShT, Seria shkenc. shoq.» 1959, nr. 1. f. 157-162.
A. Kostallari, Në rrugën e hartimit...., f. 49-50.
A. Kostallari, Parimet themelore për hartimin e «Fjalorit të gjuhës së sotme shqipe». «Studime filologjike», 1968, nr 2, f. 59.
J. Stefi, Leksikologjia shqipe, Tiranë, 1961.
Kështu bëhej një ballafaqim mbi baza të gabuara i shqipes me gjuhët e tjera në rastet e përkthimeve, jehonën e të cilit e ndeshim deri vonë. «Vobsia e fjalorit shqip na detyron të humbasim shumë njomështi ndjenjash e nuança idesh dhe të përdorim perifrazat, që e largojnë përkthimin nga teksti». O. Myderrizi, Rreth ripunimit.., f. 209.
Xh. Lloshi. Shënime për jjalën dhe togfjalëshin, «Studime filologjike»·, 1966, nr. 4, f. 185-201.
*) A. Xhuvani Fjalë të pambledhuna, «Buletin i Institutif të shkencave», 1948, nr. 1, f. 55
A. Kostallari. Mbi disa veçori të fjalës së përbërë në gjuhën shqipe, «BUShT. Seria shkencat shoqërore». 1961, nr. 3, f. 3-20; Kompozitat ekzocentrike të shqipes si tema fjalëformuese, «BUShT. Seria shkencat shoqërore», 1962, nr. 3, f. 3-45; Mbi disa veçori të strukturës semantike të kompozitave pronësore të shqipes, «Konferenca e parë e studimeve albanologjike», T. 1965, f. 161-167; Kompozitat dèshirore dhe urdhërore të shqipes, «Studime filologiike», 1968, nr. 4, f. 23-64.
A. Kostallari, Në rrugën e hartimit..., f. 39-40.
J. Thomaj, Mbi mënyrën e pasqyrimit të sistemit të kuptimeve dhe përdori- meve të fjalëve në fjalorin e gjuhës shqipe «Studime filologjike». 1964, nr. 4, f. 203-214.
Xh. Lloshi, Shènime për fjalën..., f. 191-192.
A. Kostallari, Parimet themelore..., f. 99-102.
Xh. Lloshi, Vëzhgime mbi homoniminë në gjuhën shqipe, «Studime filolo- gjike». 1964, nr. 2, f. 45-64; Xh, Lloshi, Rreth disa shfaqjeve të ndikimit të homonimisë në gjuhës shqipe, «Studime filologjike», nr. 3, f. 125-130.
Kështu p.sh. është shkencërisht i gabuar mendimi sipas të cilit «çdo kuptim është një fjalë më vehte, por na për arësye praktike i vemë të gjitha kuptimet nën nië fialë të vetme.» P. Geci Pasuria e leksikut te shqipes ...
M. Samara, Vëzhgime mbi antonimet me parashtesa në gjuhën shqipe, «Stu- dime filologiike», 1965, nr 1, f. 153-162; Mbi karakterin antonimik të kuptimeve të fjalëve në gjuhën shqipe dhe pasqyrimin e tyre në fjalorin shpjegues, «Studime filologjike», 1967, nr. 2, f. 21-23; Mbi antonimet në togfjalësha dhe mbi antoniminë e togfjalëshave të qëndrueshëm né gjuhën shqipe, «Studime filologjike», 1968, nr: 3, f. 61-66.
J. Thomaj, Probleme të frazeologjisë së gjuhës shqipe, «Studime filologi ike», 1964. nr. 2. f. 69-94; Mbi rendin e fjalëve në strukturën e frazeologjizmave të shqipes, «Studime filologjike», 1966, nr. 1. f. 151-161; Një klasifikim i frazeologjizmave me vlerë ndajfoljore në gjuhën shqipe, «Studime filologjike», 1969, nr 1. f.3-46.
Shih edhe: M. Çeliku, Togfjalësha të qëndrueshëm foljorë në shqipen e sot- me, «BUShT, Seria Shkemcat shoqërore», 1962, nr. 2, f. 194-222 M. Çeliku, Disa togje foljore në shqipen e sotme, «BUShT. Seria shkencat shoqërore», 1963, nr. 1, f. 159-180.
J. Thomaj — Xh. Lloshi, Paratele frazeologjïke të shqipes me gjuhë të tjeratë Ballkanit, «Studime filologjike», 1967, nr. 1, f. 97-111
A. Kostallari, Në rrugën e hartimit..., f. 48-49.
A. Kostallari, Kompozitat ekzocentrike..., f. 26-31;
A. Kostallari, Parimet themelore..., f. 108-117.
A. Kostallari, Gjendja e studimeve albanologjike në Shqipëri. Probleme dhe detyra te reja. «Konferenca e parë e studimeve albanologjike», T. 1965, f. 26.
Sh. Demiraj, Disa shënime të krahasuara mbi gjuhën e Varibobës, «BuletLn për shkencat shoqërore», 1953, nr. 2, f. 16-31; K. Ashta. Shënime e vërejtje rreth gjuhës dhe leksikut të Lekë Matrangës, «Bui. për shk. shoq.», 1957 nr. 1. f. 83-107, Dh. S. Shuteriqi, SJikrime të Dhaskal Todhrit dhe të pasardhësve të tij elbasanas, shoqëruar me fjalorin e shkrimeve të Todhrit. «BUShT. Seria shk. shoq. 1959, nr. 1; T. Dizdari, Nga fjalori «Huazime orientalizmash në shqipet» «BUShT, Seria shk. shoq.», 1960, nr. 1. dhe vijim; O. Myderrizi, Fjalori shqip-turqisht i AU Ulqinakut, «BUShT, Seria shkec.shoq.», 1961, nr. 3,«Studime filologi ike», 1965, nr. 3, 4; K. Ashta, Leksiku i plotë i veprës së Gjon Buzukut (1955), «Revistë shkencore e Inst Ped. dyvj. të Shkodrës» 1964, nr. 1, vijim; K. Ashta, Rreth disa çështjeve të leksikut të Pjetër Budit, «Studime filologjike», 1966. nr. 4, f. 159-165.
E. Çabej, Hyrje në historinë e gjuhës shqipe, dispensé, T. 1960; E. Çabej, Disa problème themelore të historisë së vjetër të gjuhës shqipe, «BUShT, Seria shkencat shoqërore»·, 1962, nr. 4, f. 117-134; Sh. Demiraj, Disa shënime rreth lëvrimit të gjuhës shqipe gjatë sh. XIX, «BUShT, Seria shkencat shoqërore»·, 1958, nr. 4, f. 120- 133; 1959, nr. 1, f. 49-73; Sh. Demiraj, Historia e gjuhës së shkruar shqipe, dispensé, T. 1962.
E. Çabej. Gjon Buzuku, «Buletin për shkencat shoqërore», 1955, nr. 1-4; Sh. Demiraj, Gjuha e Sami Frashërit, «Buletin për shkencat shoqërore», 1955, nr. 3, f. 191-235, J. Gjinari, Mbi disa clemente sllave në të folmet veriore të Shqipërisë jugore, «Studiane filologjike», 1966, nr. 2, f. 157-167.
M. Domi, Vepër themelore me rëndësi teorike e praktike, «Zèri i popullit», 9.II.1963. f. 3.
A. Xhuvani — E. Çabej, Parashtesat e gjuhës shqipe, «Buletin për shkencat shoqërore», 1956, nr. 4, f. 66-103; Prapashtesat e gjuhës shqipe, T. 1962.
Sh. Demiraj, Morfologjia e gjuhës së sotme shqipe, dispensé I, 1961, f. 9-22, 50-52 etj.
A. Xhuvani, Origjina dhe formimi i ndajfoljeve në shqipet, «Studime gjuhë- sore», T. 1956, f. 191-199.
Shih p.sh. M. Çeliku, Mbi analizën strukturore të fjalës, «Arësimi popullor·''; 1964, nr. 6.
K. Cipo, Rreth disa kompozitave, «Buletin i Institutit të Shkencave», 1948, nr. 1. f. 51-54; K. Cipo. Gramatika shqipe, T. 1949, f. 43-44; A. Xhuvani, Kompozitat, «Studime gjuhësore», T. 1956, f. 187-192.
Shih shën. 11.
Shih sidomos: A. Kostallari Mbi disa veçori..., dhe Kompozitat dëshirore dhe urdhërore...
Shih sidomos A. Kostallari : Kompozitat ekzocentrike,,, f. 26-31.
Rregullat e drejtshkrimit të shqipes (projekt), T. 1967, f. 7.

References

A. Xhuvani, Referat në mbledhjen për krijimin e Instittutit të studimeve, «Buletin i Institutit të studimeve», 1947, f. 32-34.

Shih materialet në «Buletin për shkencat shoqërore», 1952, n r. 1.

Shih materialet n ë «Buletin për shkencat shoqërore», 1952, n r. 4.

M. Domi, Rreth fondit kryesor të fjalëve e fjalorit të shqipes, «Buletin për shkencat shoqërore», 1952, n r : 4, f 102-107:

A. Kostallari, Në rrugën e hartimit të fjalorit normativ të shqipes së sotme, «Buletin për shkencat shoqërore», 1955. nr. 4. f. 17-56; A. Xhuvani, Çështja e Fjalorit të gjuhës shqipe, «Nëndori», 1957, nr. 1, O. Myderrizi. Rreth ripunimit të «Fjalorit të gjuhës shqipe» «Buletin për shkencat shoqërore», 1957, nr. 2, f. 204-221; F. Ndocaj, Veçantia e gjuhës dhe fjalori i Instituât të shkencave 1954, «BUShT, Seria shkenc. shoq.» 1958, nr. 2; 1961, nr. 1,2; P. Geci. Pasunia e leksikut të shqipes dhe fjalori i gjuhës shqipe. Disa vërejtje rreth fjalorit, «BUShT, Seria shkenc. shoq.» 1959, nr. 1. f. 157-162.

A. Kostallari, Në rrugën e hartimit...., f. 49-50.

A. Kostallari, Parimet themelore për hartimin e «Fjalorit të gjuhës së sotme shqipe». «Studime filologjike», 1968, nr 2, f. 59.

J. Stefi, Leksikologjia shqipe, Tiranë, 1961.

Kështu bëhej një ballafaqim mbi baza të gabuara i shqipes me gjuhët e tjera në rastet e përkthimeve, jehonën e të cilit e ndeshim deri vonë. «Vobsia e fjalorit shqip na detyron të humbasim shumë njomështi ndjenjash e nuança idesh dhe të përdorim perifrazat, që e largojnë përkthimin nga teksti». O. Myderrizi, Rreth ripunimit.., f. 209.

Xh. Lloshi. Shënime për jjalën dhe togfjalëshin, «Studime filologjike»·, 1966, nr. 4, f. 185-201.

*) A. Xhuvani Fjalë të pambledhuna, «Buletin i Institutif të shkencave», 1948, nr. 1, f. 55

A. Kostallari. Mbi disa veçori të fjalës së përbërë në gjuhën shqipe, «BUShT. Seria shkencat shoqërore». 1961, nr. 3, f. 3-20; Kompozitat ekzocentrike të shqipes si tema fjalëformuese, «BUShT. Seria shkencat shoqërore», 1962, nr. 3, f. 3-45; Mbi disa veçori të strukturës semantike të kompozitave pronësore të shqipes, «Konferenca e parë e studimeve albanologjike», T. 1965, f. 161-167; Kompozitat dèshirore dhe urdhërore të shqipes, «Studime filologiike», 1968, nr. 4, f. 23-64.

A. Kostallari, Në rrugën e hartimit..., f. 39-40.

J. Thomaj, Mbi mënyrën e pasqyrimit të sistemit të kuptimeve dhe përdori- meve të fjalëve në fjalorin e gjuhës shqipe «Studime filologjike». 1964, nr. 4, f. 203-214.

Xh. Lloshi, Shènime për fjalën..., f. 191-192.

A. Kostallari, Parimet themelore..., f. 99-102.

Xh. Lloshi, Vëzhgime mbi homoniminë në gjuhën shqipe, «Studime filolo- gjike». 1964, nr. 2, f. 45-64; Xh, Lloshi, Rreth disa shfaqjeve të ndikimit të homonimisë në gjuhës shqipe, «Studime filologjike», nr. 3, f. 125-130.

Kështu p.sh. është shkencërisht i gabuar mendimi sipas të cilit «çdo kuptim është një fjalë më vehte, por na për arësye praktike i vemë të gjitha kuptimet nën nië fialë të vetme.» P. Geci Pasuria e leksikut te shqipes ...

M. Samara, Vëzhgime mbi antonimet me parashtesa në gjuhën shqipe, «Stu- dime filologiike», 1965, nr 1, f. 153-162; Mbi karakterin antonimik të kuptimeve të fjalëve në gjuhën shqipe dhe pasqyrimin e tyre në fjalorin shpjegues, «Studime filologjike», 1967, nr. 2, f. 21-23; Mbi antonimet në togfjalësha dhe mbi antoniminë e togfjalëshave të qëndrueshëm né gjuhën shqipe, «Studime filologjike», 1968, nr: 3, f. 61-66.

J. Thomaj, Probleme të frazeologjisë së gjuhës shqipe, «Studime filologi ike», 1964. nr. 2. f. 69-94; Mbi rendin e fjalëve në strukturën e frazeologjizmave të shqipes, «Studime filologjike», 1966, nr. 1. f. 151-161; Një klasifikim i frazeologjizmave me vlerë ndajfoljore në gjuhën shqipe, «Studime filologjike», 1969, nr 1. f.3-46.

Shih edhe: M. Çeliku, Togfjalësha të qëndrueshëm foljorë në shqipen e sot- me, «BUShT, Seria Shkemcat shoqërore», 1962, nr. 2, f. 194-222 M. Çeliku, Disa togje foljore në shqipen e sotme, «BUShT. Seria shkencat shoqërore», 1963, nr. 1, f. 159-180.

J. Thomaj — Xh. Lloshi, Paratele frazeologjïke të shqipes me gjuhë të tjeratë Ballkanit, «Studime filologjike», 1967, nr. 1, f. 97-111

A. Kostallari, Në rrugën e hartimit..., f. 48-49.

A. Kostallari, Kompozitat ekzocentrike..., f. 26-31;

A. Kostallari, Parimet themelore..., f. 108-117.

A. Kostallari, Gjendja e studimeve albanologjike në Shqipëri. Probleme dhe detyra te reja. «Konferenca e parë e studimeve albanologjike», T. 1965, f. 26.

Sh. Demiraj, Disa shënime të krahasuara mbi gjuhën e Varibobës, «BuletLn për shkencat shoqërore», 1953, nr. 2, f. 16-31; K. Ashta. Shënime e vërejtje rreth gjuhës dhe leksikut të Lekë Matrangës, «Bui. për shk. shoq.», 1957 nr. 1. f. 83-107, Dh. S. Shuteriqi, SJikrime të Dhaskal Todhrit dhe të pasardhësve të tij elbasanas, shoqëruar me fjalorin e shkrimeve të Todhrit. «BUShT. Seria shk. shoq. 1959, nr. 1; T. Dizdari, Nga fjalori «Huazime orientalizmash në shqipet» «BUShT, Seria shk. shoq.», 1960, nr. 1. dhe vijim; O. Myderrizi, Fjalori shqip-turqisht i AU Ulqinakut, «BUShT, Seria shkec.shoq.», 1961, nr. 3,«Studime filologi ike», 1965, nr. 3, 4; K. Ashta, Leksiku i plotë i veprës së Gjon Buzukut (1955), «Revistë shkencore e Inst Ped. dyvj. të Shkodrës» 1964, nr. 1, vijim; K. Ashta, Rreth disa çështjeve të leksikut të Pjetër Budit, «Studime filologjike», 1966. nr. 4, f. 159-165.

E. Çabej, Hyrje në historinë e gjuhës shqipe, dispensé, T. 1960; E. Çabej, Disa problème themelore të historisë së vjetër të gjuhës shqipe, «BUShT, Seria shkencat shoqërore»·, 1962, nr. 4, f. 117-134; Sh. Demiraj, Disa shënime rreth lëvrimit të gjuhës shqipe gjatë sh. XIX, «BUShT, Seria shkencat shoqërore»·, 1958, nr. 4, f. 120- 133; 1959, nr. 1, f. 49-73; Sh. Demiraj, Historia e gjuhës së shkruar shqipe, dispensé, T. 1962.

E. Çabej. Gjon Buzuku, «Buletin për shkencat shoqërore», 1955, nr. 1-4; Sh. Demiraj, Gjuha e Sami Frashërit, «Buletin për shkencat shoqërore», 1955, nr. 3, f. 191-235, J. Gjinari, Mbi disa clemente sllave në të folmet veriore të Shqipërisë jugore, «Studiane filologjike», 1966, nr. 2, f. 157-167.

M. Domi, Vepër themelore me rëndësi teorike e praktike, «Zèri i popullit», 9.II.1963. f. 3.

A. Xhuvani — E. Çabej, Parashtesat e gjuhës shqipe, «Buletin për shkencat shoqërore», 1956, nr. 4, f. 66-103; Prapashtesat e gjuhës shqipe, T. 1962.

Sh. Demiraj, Morfologjia e gjuhës së sotme shqipe, dispensé I, 1961, f. 9-22, 50-52 etj.

A. Xhuvani, Origjina dhe formimi i ndajfoljeve në shqipet, «Studime gjuhë- sore», T. 1956, f. 191-199.

Shih p.sh. M. Çeliku, Mbi analizën strukturore të fjalës, «Arësimi popullor·''; 1964, nr. 6.

K. Cipo, Rreth disa kompozitave, «Buletin i Institutit të Shkencave», 1948, nr. 1. f. 51-54; K. Cipo. Gramatika shqipe, T. 1949, f. 43-44; A. Xhuvani, Kompozitat, «Studime gjuhësore», T. 1956, f. 187-192.

Shih shën. 11.

Shih sidomos: A. Kostallari Mbi disa veçori..., dhe Kompozitat dëshirore dhe urdhërore...

Shih sidomos A. Kostallari : Kompozitat ekzocentrike,,, f. 26-31.

Rregullat e drejtshkrimit të shqipes (projekt), T. 1967, f. 7.

Mbi disa rezultate kryesore në studomin e leksikut dhe të formimit të fjalëve në gjuhën shqipe pas çlirimit

Autorët

DOI:

Abstrakti

Shkarkimet

Metrics

References

References

Downloads

Botuar

Si të citoni

Numri

Seksioni

Licensa

Artikujt më të lexuar nga i njëjti autor

rrethprojektit

Rreth revistës

mostviewed

Gjuha

Seksionet

Fjalë kyçe

Informacion