Politika arsimore italiane ndaj Shqipërisë deri në vitin 1912

Autorët

  • Dr. Nikollë Loka

Abstrakti

Kultura e Perëndimit është elementi më i hershëm i kulturës dhe shkrimit të lartë shqiptar. Ajo erdhi në territorin verior shqiptar së bashku me misionet katolike. Tekstet e paranë shqip janë vepra fetare të shkruara nga priftërinjtë katolikë. Në territorin e gegëve shkrimi shqip uzhvillua falë urdhrave të françeskanëve, jezuitëve dhemë pas edhe të dominikanëve, të cilët drejtonin shkollatkatolike ku mësonin priftërinjtë e ardhshëm. Edhemisionarët italianë, që erdhën në trevat shqiptare, e patëndetyrim të mësonin të lexonin dhe të shkruanin shqip. Ngaana tjetër, më të mirët nga studentët shqiptarë vazhduanarsimin e lartë katolik në Perëndim dhe kryesisht në Itali(Sawicka, 215: 95).

Shkarkimet

Download data is not yet available.

References

  1. - Francesco Altimari, Gli Arbëreshë d’Italia per la

  2. rinascita dell’Albania tra XVIII e XIX secolo:

  3. parallelismi con altre diaspore di area italo

  4. balcanica,https://www.academia.edu /24927912/

  5. GLI_ARBERESHE_DITALIA_PERLA_RINASCIT

  6. A_DELLALBANIA_pARALLELISMI_IN_AREA_

  7. BALCANICA

  8. - Altimari, Francesco. Napoli, vatër e rëndësishme e

  9. Rilindjes arbëreshe dhe shqiptare (shek. XVIII-XIX),

  10. p.4,https://www.academia.edu/24927897/Napoli_vat

  11. %C3%ABr_e_r%C3%ABnd%3%ABsishme_

  12. e_Rilindjes_arb%C3%ABreshe_dhe_shqiptare_shek_

  13. XVIII_XIX_

  14. - Basciani, Alberto. "I rapporti tra Italia e Albania tra

  15. le due guerre mondiali". Un profilo in Nuova Rivista

  16. Storica anno XCVII fasc. 2, 2013

  17. - Caparelli, Filippo(1985). La "Dante Alighieri" 1920

  18. , Roma.

  19. - Csaplár-Degovics, Krisztián. "La rivalità fra l’Italia e

  20. l’Impero austro-ungarico concernente l’Albania

  21. (1878-1912)", p. 2.

  22. http://real.mtak.hu/71233/1/Csapl%C3%A1rDegovics

  23. _Larivalta.pdf

  24. - Dushi, Mark. (2005). "Tirana dhe rrethinat e saj",

  25. Tiranë, botimet “Toena”.

  26. - Hoti-Dani, Esmeralda.(2014) (Dissertazione) Le

  27. istituzioni educative in Albania dal 1978 al 1913, Il

  28. ruolo della manualistica scolastica nella formazione

  29. dell’identità nazionale albanese,Università degli studi

  30. di Macerata.

  31. - Draga, Nail.(2018). “Roli i Austro-Hungarisë në

  32. shkollimin shqip në Mal të Zi (1916-1918)”, revista

  33. “Gegnia” Nr,7, viti 2018.

  34. - Fortino, Costante Italo. “ L'attività dell'Istituto

  35. internazionale di san Demetrio Corone per l'Albania,

  36. in L' Albania indipendente e le relazioni

  37. italoalbanesi(1912-2012) ”, A cura di Alberto

  38. Becherelli e Andrea Carteny , Atti del Convegno

  39. inoccasione del Centenario dell'Indipendenza

  40. albanese, a cura dell'Università "La Sapienza", Roma

  41. - Galletti, Mirella& Simini Gennaro. “Esule e medico

  42. nell’Albania Ottomana”, në Giacinto Simini, Un

  43. patriota leccese nell’Albania Ottomana, Argo, Lecce,

  44. - Gurakuqi, Karl. “Françeskanët në Shqypni”, në

  45. “Dituria”, nr. 3, 1928.

  46. - Kazazi, Lindita. “Kahe perëndimore të arsimit në

  47. Shkodër dhe mësimi i italishtes si gjuhë e huaj nëpër

  48. shkollat e Shkodrës(deri në fillim të shekullit XX)”,

  49. Buletini shkencor i Universitetiot të Shkodrës, Seria e

  50. shkencave të edukimit Viti XLVIII (68), Shkodër

  51. - Kuçi, Blerina.(2021). “Shkollat katolike gjatë

  52. pushtimit italian (prill 1939-shtator 1943) ”, Studime

  53. Historike Nr.1-2.

  54. - Muceku, Albana, Haloçi, Andomaçi.(2015).“Presence

  55. of Italian Language in the Albanian Education System

  56. during the, Years 1800-1944”, Journal of Education and Social Research, Vol. 5 No.3 September 2015,

  57. MCSER Publishing, Rome-Italy.

  58. - Murzaku, Ines A. Catholicism, culture, conversion: the

  59. history of the Jesuits in Albania (1841-1946),

  60. Pontificio Istituto Orientale, Roma, 2006.

  61. - Kastrati, Jup. Kontribut për historinë e arësimit në

  62. rrethin e Shkodrës deri në vitin 1912, në Arësimi

  63. popullor, nr. 2, 1963.

  64. - Kurti, Donat.(2003). Provinca Françeskane Shqiptare,

  65. botimet françeskane Shkodër.

  66. - Lorenci,Markenc, L’emigrazione italiana nell’Albania

  67. pre-indipendente: il caso di due esuli italiani nella

  68. seconda metà del XIX secolo,

  69. p.83,https://www.academia.edu/51643589/L_emigraz

  70. ione_italiana_nell_Albania_pre_indipendente_il_caso

  71. _di_due_esuli_italiani_nella_seconda_met%C3%A0_

  72. del_XIX_secolo

  73. - Murzaku, Ines A. "Ad maiorem Dei gloriam: The

  74. Jesuits in Albania," Occasional Papers on Religion in

  75. Eastern Europe: Vol. 37 : Iss. 6 , Article 4, 2017,

  76. p.8485;https://digitalcommons.georgefox.edu/ree/vol

  77. /iss6 4

  78. - Osmani, Shefik. Mësuesit dhe shkollat e para në

  79. Shkodër për gjuhën dhe lirinë kombëtare, në Arësimi

  80. popullor, nr. 3, 1963.

  81. - Papleka, Anisa.(2007).“Urdhëri i Jezuitëve, përhapja

  82. e shkencës dhe e dijes edhe te shqiptarët”, gazeta

  83. “Shqip”, viti II, Nr.119 (411), e premte 4 maj 2007

  84. - Sawicka, Irena.(2015)“A Crossroad Between West,

  85. East and Orient- The Case of Albanian Culture”,

  86. Colloquia Humanistica, 6.

  87. - Skëndi, Stavro.(2000).“Zgjimi kombëtar shqiptar

  88. -1912”, Mendimi shqiptar, përkthyer nga Skënder

  89. Luarasin, Nestor Nepravishta, Phoenix and Shtëpia i

  90. Librit dhe e Komunikimit, Tiranë.

  91. - Sota, Jani. “Albania and the Education Policies of Italy

  92. from the beginning until the end of the 30s of the

  93. Twentieth Century in Archival Documents and in the

  94. Albanian Press in General”, Academic Journal of

  95. Interdisciplinary Studies, Vol 10 No 3, May 2021.

  96. - Shllaku, Ludovik.(2002)Shkollat klerikale, vështrim

  97. historik nga fillimet deri më 1924, Shkodër, botimet

  98. “Camaj-Pipa.

  99. - Tare, Denisa.(2021).“Kolegjet arsimore arbëreshe”,

  100. Revista Albanon, 2 (2).

  101. - Tare, Denisa. “Italian Politics and Albanian National

  102. Movement in the end of XIX-th and the begining of the

  103. XX-th”, Mediterranean Journal of Social Sciences,

  104. Vol. 2, No. 3, September 2011.

  105. - Vaccaro, Attilio.(2008). ”Il pontifi cio Collegio

  106. Corsini: presidio di civiltà e ortodossia per gli

  107. albanesi di Calabria”, Hylli i Dritës Nr.3.

  108. - Van Kessel, Tamara. (2011). Cultural promotion and

  109. imperialism: the Dante Alighieri Society and the

  110. British Council contesting the Mediterranean in the

  111. , University of Amsterdam.

Downloads

Botuar

2023-12-26

Si të citoni

Loka, N. (2023). Politika arsimore italiane ndaj Shqipërisë deri në vitin 1912. Studime Muzeologjike, 1(14), 13–30. Retrieved from https://albanica.al/studmuzeologjike/article/view/3240

Numri

No. 14 (2023): Studime Muzeologjike

Seksioni

Articles