FUSHËVEPRIMTARIA E MUZEOLOGJISË NË KOSOVË SIPAS METODOLOGJISË SHKENCORE DHE PROFESIONALE
Abstrakti
Fusha e Muzeologjisë përfaqëson rrënjët, traditën, kulturën dhe identitetin tonë burimor. Ajo është dëshmia më e mirë, pa të cilën ne si popull do humbisnim ekzistencën, origjinalitetin, shpirtin dhe karakteristikat tona të veçanta që na dallojnë nga qytetërimet tjera nëpër botë. Sot fuqia e civilizimeve të mëdha të botës matet me parametrat e trashëgimisë materiale kulturore dhe historike.Ndaj është privilegj i madh për neve si popull ta ndërtojmë të ardhmen pa e harruar të kaluarën.Punimi nuk ka natyrë përshkruese, por nëpërmes metodës empirike, analitike e krahasuese sjell trajtimin studimor mbi metodologjinë e punës shkencore dhe profesionale në fushën e Muzeologjisë në Kosovë, mbështetur në fakte.Punimi do të hedh dritë mbi aspektet e çështjeve profesionale në muze dhe në përgjithësi rreth muzeologjisë. Disa nga nëntitujt që janë pjese integrale e punimit në të cilat do të fokusohem, janë; orientimi shkencor i veprimtarisë së muzeve, e drejta ligjore mbi veprimtarinë muzeore, puna hulumtuese kërkimore në grumbullimin e materialeve muzeore, arkivimi i materialeve muzeore, ruajtja dhe mbrojtja e vlerave muzeore, veprimtaria prezantuese e punës muzeore, edukimi muzeor, organizimi i brendshëm dhe administrimi i muzeut, teknologjia digjitale në muze dhe muzetë në shërbim të vizitorëve.
Fjalët kyçe:
Trashëgimi muzeore, edukim muzeor, studim, mbrojtje, ekspozim, promovim, administrim i muzeut, koleksione, muze, ekspozitë, standarde bashkëkohore, inventarizim, restaurim, konservim, metodologji, muzeologji, teknologji digjitale, vizitorShkarkimet
References
Geoffry Lewis, Kryetar i Komitetit për etikë në ICOM, “Roli i muzeve dhe kodeve etike profesionale”
Running a Museum: A Practical Handbook, 2004, ICOM, f. 5-6. 2 Dr. Riza Sadiku, historian dhe muzeolog shumëvjeçar në Muzeun e Kosovës, të dhënat i dha më 09 shtator 2014.
Po aty
Raport i punës kërkimore në teren, bërë ndërmjet viteve 2000- 2018, nga Sektori i Historisë në Muzeun e Kosovës.
Po aty
Po aty
Dr. Fejaz Drançolli, Prof. në UP, ligjëratë e mbajtur në fushën e Muzeologjisë, më 24.03.2010, Prishtinë.
Po aty
Dr. Riza Sadiku, historian dhe muzeolog shumëvjeçar në Muzeun e Kosovës, të dhënat i dha më 09 shtator 2014.
Raporte pune, marrë nga arkivi i dokumentacionit të Sektorin e Historisë në Muzeun e Kosovës (2000-2018)."
Po aty
Republika e Kosovës, Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Departamenti për Trashëgimi Kulturore, Projektligji për Muzetë.
Running a Museum: A practical Handbook, 2004, UNESCO - ICOM, f. 14.
Urdhëresë administrative nr. 2002/P01 e UNMIK-ut për shërbyesit civilë të Kosovës* Urdhëresë"
administrative nr. 2003/2 UNMIK, 25 janar 2003* Ligji për shërbimin civil të Republikës së Kosovës,
publikuar nga gazeta zyrtare, nr. 72, 25 qershor 2010, Prishtinë * Ligji nr. 02/l-88 pёr trashëgiminë kulturore* Ligji nr. 02/l-57 pёr institucionet e kulturës* Rregullorja (QRK) nr.15/2018 pёr gradat dhe pagat e krijuesve dhe performuesve tё kulturës dhe punonjësve profesional tё trashёgimisё kulturore.
Antun Bauer, Muzeologija, nastupno predavanje za kolegij Muzeologije na postdiplomskom studiju, Muzeologija 6, Zagreb, 1967, f. 16-17.
Raport i punës hulumtuese kërkimore në terren, bërë nga ekspertët e fushave të caktuara profesionale
muzeore në Muzeun e Kosovës, ndërmjet viteve 2000-2018.
Stilian Adhami, “Muzeologjia shqiptare”, Tiranë, 2001, f. 222.
Raport i punës hulumtuese kërkimore në terren, të bëra nga ekspertët e fushave të caktuara profesionale muzeore në Muzeun e Kosovës, ndërmjet viteve 2000-2018.
Raporte pune në përpunimin, klasifikimin dhe inventarizimin e materialeve muzeore, ndërmjet viteve 2000-2018, në Muzeun e Kosovës.
Intervistë me Fahrije Luma, dokumentariste në të kuadër të Sektorit të Historisë në Muzeun e Kosovës, të dhënat i dha më 15. 04. 2012, Prishtinë.
Claude Lapaire, “Kleines handbuch der museumskunde”, Bern, Stutgart, 1983, f. 43."
Shënime të marra nga raportet vjetore, ndërmjet viteve 2000- 2018, në sektorin e konservimit dhe restaurimit në Muzeun e Kosovës.
Fadil Krasniqi, konservator-restaurator i drurit dhe i përbërjeve të tjera, në Sektorin e Etnologjisë në
tjera, në Sektorin e Etnologjisë në Muzeun e Kosovës, të dhënat i dha më 28. 02. 2012, Prishtinë.
Shënime të marra nga raportet vjetore, ndërmjet viteve 2000- 2018, në sektorin e konservimit dhe restaurimit në Muzeun e Kosovës.
Stilian Adhami, vepër e cituar, f. 232.
Mr. Tefik Morina, Rruga e zhvillimit dhe perspektiva e muzeve të Kosovës, “Buletini i Muzeut të
Kosovës”, nr. XII”, Prishtinë, 1974, f. 277.
Të dhëna nga raportet vjetore të punës muzeore, ndërmjet viteve 000-2018, në Muzeun e Kosovës.
Po aty.
Running a Museum: A Practical Handbook, ICOM - UNESCO, 2004, f. 11-12.
Të dhëna nga raportet vjetore të punës muzeore, ndërmjet viteve
-2018, në Muzeun e Kosovës."
http://www.icom.org / “Key Concept of Museology”, (parë për herë të fundit më 25.04.2012).
Mr. Tefik Morina, punim i cituar, f. 283.
Po aty.
Të dhëna nga raportet vjetore të punës, ndërmjet viteve 2000-2018, në Muzeun e Kosovës.