Shfrytëzimi i figuracionit popullor në krijimtarinë e Naim Frashërit

Abstrakti

Naim Frashëri njihet jo vetëm si figurë qendrore e letërsisë shqipe të Rilindjes sonë Kombëtare, por edhe një nga përfaqësuesit më të shquar të lëvizjes sonë kombëtare, i cili bëri një punë të madhe për themelimin e letërsisë së re shqipe dhe për gjuhën e re letrare shqipe. Në vitin 1886 Naim Frashëri botoi disa prej veprave të çmuara poetike, shkencore dhe didaktiko-shkollore, ndër të cilat një ndër veprat e tij më të popullarizuara është edhe poema lirike, përshkruese dhe baritore: “Bagëti e bujqësi”. Poema “Bagëti e bujqësi”, do të vëmë re se gjithë patosi i himnizimit të natyrës shqiptare buron nga shqetësimet poetike të Naimit për fatin e shqiptarit, e kombit. Nga ana tjetër, gjithë vepra tjetër letrare, me kah filozofik, bëhet poetike, sepse në të mbizotërojnë po të tilla shqetësime. Botimi i disa veprave përnjëherë, brenda një viti, në gjuhën shqipe, në një kohë kur vendit i mungonte libri në gjuhën shqipe, si dhe nevoja e vazhdueshme për shkrimin e librave në gjuhën shqipe, po bëhej gjithnjë e më shumë çështje kryesore në mesin e intelektualeve të paktë shqiptarë. Naimi në krahasim me romantikët e tjerë shqiptarë, mund të quhet vjershëtari i letërsisë shqipe më i pavarur prej poezisë dhe, përgjithësisht, prej imagjinatës popullore, prapë nuk mund të mos vihet re se Naim Frashëri është vjershëtar që, doemos, e shpreh përvojën jetësore dhe krijuese, filozofinë dhe etikën e kësaj letërsie përmes krijimtarisë së tij letrare dhe filozofike. Dhe arsyeja e dytë ka të bëj me lidhjet e poezisë së Naim Frashërit, që ka me poezinë popullore, këto të kushtëzuara prej dhuntisë së tij natyrore, por edhe prej kushteve shoqërore në të cilat u lind dhe u ndërtua mendërisht Naim Frashëri.