Edukimi parashkollor në Kosovë – arritjet dhe sfidat

Mevlude Gashi; Zehrie Plakolli; Bekim Morina; Sahare Reçica

doi:10.62928/kp.v12i1.4860

Autorët

Mevlude Aliu-Gashi
Zehrie Plakolli
Bekim Morina
Sahare Reçica-Havolli

DOI:

https://doi.org/10.62928/kp.v12i1.4860

Abstrakti

Në edukimin parashkollor, vitet e fundit, janë bërë reforma të shumta, të cilat paraqitën nevojën të realizohet një hulumtim që pasqyron gjendjen aktuale. Hulumtimi kishte për qëllim të mbledhë të dhëna për arritjet e deritashme në edukimin parashkollor/parafillor, 0-6 vjeç, dhe sfidat me të cilat ballafaqohet ky nivel i edukimit në Kosovë, duke përfshirë: institucionet parashkollore publike dhe private, qendrat me bazë në komunitet, qendrat edukative, dhe klasat parafillore në shkolla. Janë trajtuar aspekte të ndryshme të edukimit parashkollor, si: Korniza ligjore dhe administrative, angazhimet e nivelit lokal për edukimin parashkollor, materialet didaktike dhe tekstet, menaxhmenti, edukatoret dhe bashkëpunëtorët profesionalë, gjithëpërfshirja në edukimin parashkollor, si dhe Hulumtimi është empirik, përshkrues, dhe karakterizohet nga qasja sasiore dhe cilësore. Bazuar në ligjet, udhëzimet administrative dhe dokumentet zyrtare që rregullojnë këtë nivel të edukimit, është realizuar hulumtimi në terren, duke përfshirë institucionet që merren me edukimin parashkollor/parafillor. Respondentët e përfshirë në hulumtim janë: 5 drejtorë komunalë të arsimit, 18 drejtorë/esha të institucioneve parashkollore dhe 44 edukatore. Instrumentet e përdorura janë: intervista me zyrtarë të Drejtorive Komunale të Arsimit, me drejtorë të IP publike e private, me drejtorë të shkollave dhe të qendrave me bazë në komunitet, si dhe pyetësori për edukatore. Rezultatet e hulumtimit paraqesin nevojën e krijimit të infrastrukturës ligjore, të përshtatshme për nivelin e edukimit parashkollor, nevojën për hartim të dokumenteve zyrtare, për monitorimin e cilësisë në institucione parashkollore (publike dhe private), për bashkëpunimin e nivelit qendror e lokal, rritjen dhe planifikimin e buxhetit për edukimin parashkollor, përfshirjen më të madhe të fëmijëve - sidomos në zona rurale, shtimin e stafit mbështetës për fëmijë me nevoja të veçanta, për zhvillim profesional të edukatoreve, me theks të veçantë trajnime për hartimin dhe realizimin e planit individual.

Fjalët kyçe:

edukim parashkollor/parafillor, edukatore, fëmijë, publike, private.

Shkarkimet

Download data is not yet available.

Metrics

Metrics Loading ...

Author Biography

Sahare Reçica-Havolli

Instituti Pedagogjik i Kosovës

References

Aliu Gashi, M. (2019). Identifikimi i nevojave të edukatoreve për zhvillim profesional.” Kërkime Pedagogjike”. Prishtinë: Instituti Pedagogjik i Kosovës.
Bennis, W. G. (2017). https://www.naeyc.org/sites/default/files/globally- shared/downloads/PDFs/resources/pubs/chapter-1-from- survive-to-thrive.pdf.
Gashi, A. M. & Plakolli. Z, . (2016). Sfidat dhe gatishmëria e nivelit lokal për të realizuar edukimin parafillor si edukim i obliguar. Prishtinë: Instituti Pedagogjik i Kosovës.
Havolli R.S., & Mekolli.S. (2018). Roli i edukatoreve mbështetëse në institucionet parashkollore publike në Kosovë. “Kërkime Pedagogjike”. Prishtinë Instituti Pedagogjik i Kosovës.
IPK. (2019). Kurrikula e bazuar ne kompetenca - Përvojat gjatë zbatimit, sfidat dhe mundësitë si dhe nevojat për mbështetje të vazhdueshme të mësimdhënësve. Prishtinë.: Instituti Pedagogjik i Kosovës.
Kuvendi i Kosovës (2007). Ligji për botimin e teksteve shkollore, mjeteve mësimore, lektyrës shkollore dhe dokumentacionit pedagogjik, Nr. 02/L67. Prishtinë, MAShTI.
Kulla, A., Zisi, A., Ikonomi, E. . (2017). Si t'i ndihmojmë prindërit për t'u kujdesur për zhvillimin dhe edukimin cilësor të fëmijëve gjatë fëmijërisë së hershme. Tiranë.
MAShTI. (2006). Kurrikula për edukimin parashkollor. Prishtinë, MAShTI. (2006). Ligji për edukimin parashkollor në Kosovë, Nr. 02/L-52. Prishtinë..
MAShTI. (2008). Ligjit për Arsimin në Komuna, Nr. 03/L-068. Prishtinë.
MAShTI. (2011). Ligji për arsimin parauniversitar në Kosovë, Nr, 4/L32. Prishtinë.
MAShTI. (2011). Standardet e Zhvillimit dhe të Mësuarit në Fëmijërinë e Hershme 0-6 vjeç. Prishtinë.
MAShTI. (2011). Standardet për tekstet shkollore. Prishtinë.
MAShTI. (2013). Udhëzim Administrativ Nr. 18/2013 Përdorimi i planit individual të arsimit,. Prishtinë.
MAShTI. (2014). Udhëzimi Administrativ Nr. 34/2014, Funksionimi I shërbimit pedagogjik-psikologjik në shkolla. Prishtinë..
MAShTI. (2015). Plani Strategjik për Organizimin e Mësimit për Fëmijët me Nevoja të Veçanta Arsimore (PSOMFNVA) 2016- 2020 . Prishtinë.
MAShTI. (2016). Kurrikula Bërthame për klasën përgatitore dhe arsimin fillor në Republikën e Kosovës. Prishtinë.
MAShTI. (2016). Plani strategjik i arsimit ne Kosove 2017-2021. Prishtine:
MAShTI. (2017). Udhëzimi Administrativ Nr. 16/2017 për vlerësimin e fëmijëve me nevoja të veçanta. Prishtinë. I.
MAShTI. (2018). Udhëzues për normat dhe standardet e hapësirave të objekteve parashkollore. Prishtinë.
MAShTI. (2019). Kurrikula per ëedukimin parashkollor. Prishtinë.
MAShTI. (2019). Udhëzimi Administrativ Nr. 3/2019 për të ushqyerit e shëndetshëm në institucionet edukative arsimore dhe aftësuese të arsimit parauniversitar. Prishtinë.
MAShTI. (2021). Statistikat2020/2021. Prishtinë.
MAShTI. Udhëzimi Administrativ nr. 25/2014 për licencimin e mësimdhënësve (2014). Prishtinë.
UNESCO. (n.d.). UNESCO (2007) Education for All (EFA) Global Monitoring Report, Strong foundations: Early Childhood Care and Education, UNESCO.
Vadahi, F. (2002). Pedagogjia Parashkollore. Shkodër.

References

Aliu Gashi, M. (2019). Identifikimi i nevojave të edukatoreve për zhvillim profesional.” Kërkime Pedagogjike”. Prishtinë: Instituti Pedagogjik i Kosovës.

Bennis, W. G. (2017). https://www.naeyc.org/sites/default/files/globally- shared/downloads/PDFs/resources/pubs/chapter-1-from- survive-to-thrive.pdf.

Gashi, A. M. & Plakolli. Z, . (2016). Sfidat dhe gatishmëria e nivelit lokal për të realizuar edukimin parafillor si edukim i obliguar. Prishtinë: Instituti Pedagogjik i Kosovës.

Havolli R.S., & Mekolli.S. (2018). Roli i edukatoreve mbështetëse në institucionet parashkollore publike në Kosovë. “Kërkime Pedagogjike”. Prishtinë Instituti Pedagogjik i Kosovës.

IPK. (2019). Kurrikula e bazuar ne kompetenca - Përvojat gjatë zbatimit, sfidat dhe mundësitë si dhe nevojat për mbështetje të vazhdueshme të mësimdhënësve. Prishtinë.: Instituti Pedagogjik i Kosovës.

Kuvendi i Kosovës (2007). Ligji për botimin e teksteve shkollore, mjeteve mësimore, lektyrës shkollore dhe dokumentacionit pedagogjik, Nr. 02/L67. Prishtinë, MAShTI.

Kulla, A., Zisi, A., Ikonomi, E. . (2017). Si t'i ndihmojmë prindërit për t'u kujdesur për zhvillimin dhe edukimin cilësor të fëmijëve gjatë fëmijërisë së hershme. Tiranë.

MAShTI. (2006). Kurrikula për edukimin parashkollor. Prishtinë, MAShTI. (2006). Ligji për edukimin parashkollor në Kosovë, Nr. 02/L-52. Prishtinë..

MAShTI. (2008). Ligjit për Arsimin në Komuna, Nr. 03/L-068. Prishtinë.

MAShTI. (2011). Ligji për arsimin parauniversitar në Kosovë, Nr, 4/L32. Prishtinë.

MAShTI. (2011). Standardet e Zhvillimit dhe të Mësuarit në Fëmijërinë e Hershme 0-6 vjeç. Prishtinë.

MAShTI. (2011). Standardet për tekstet shkollore. Prishtinë.

MAShTI. (2013). Udhëzim Administrativ Nr. 18/2013 Përdorimi i planit individual të arsimit,. Prishtinë.

MAShTI. (2014). Udhëzimi Administrativ Nr. 34/2014, Funksionimi I shërbimit pedagogjik-psikologjik në shkolla. Prishtinë..

MAShTI. (2015). Plani Strategjik për Organizimin e Mësimit për Fëmijët me Nevoja të Veçanta Arsimore (PSOMFNVA) 2016- 2020 . Prishtinë.

MAShTI. (2016). Kurrikula Bërthame për klasën përgatitore dhe arsimin fillor në Republikën e Kosovës. Prishtinë.

MAShTI. (2016). Plani strategjik i arsimit ne Kosove 2017-2021. Prishtine:

MAShTI. (2017). Udhëzimi Administrativ Nr. 16/2017 për vlerësimin e fëmijëve me nevoja të veçanta. Prishtinë. I.

MAShTI. (2018). Udhëzues për normat dhe standardet e hapësirave të objekteve parashkollore. Prishtinë.

MAShTI. (2019). Kurrikula per ëedukimin parashkollor. Prishtinë.

MAShTI. (2019). Udhëzimi Administrativ Nr. 3/2019 për të ushqyerit e shëndetshëm në institucionet edukative arsimore dhe aftësuese të arsimit parauniversitar. Prishtinë.

MAShTI. (2021). Statistikat2020/2021. Prishtinë.

MAShTI. Udhëzimi Administrativ nr. 25/2014 për licencimin e mësimdhënësve (2014). Prishtinë.

UNESCO. (n.d.). UNESCO (2007) Education for All (EFA) Global Monitoring Report, Strong foundations: Early Childhood Care and Education, UNESCO.

Vadahi, F. (2002). Pedagogjia Parashkollore. Shkodër.

Edukimi parashkollor në Kosovë – arritjet dhe sfidat

Autorët

DOI:

Abstrakti

Fjalët kyçe:

Shkarkimet

Metrics

Author Biography

Sahare Reçica-Havolli

References

References

Downloads

Botuar

Si të citoni

Numri

Seksioni

Licensa

Artikujt më të lexuar nga i njëjti autor

rrethprojektit

Rreth revistës

mostviewed

Gjuha

Numri më i fundit

Informacion

Fjalë kyçe