Qëndrimi i Britanisë së Madhe ndaj gjendjes së Shqiptarëve në mbretërinë Serbe-Kroate-Sllovene (1919-1921)
Abstract
Në përfundim të Luftës së Parë Botërore me largimin e forcave austro-hungareze në tetor-nëntor 1918, Kosova dhe trevat tjera të banuara me shqiptarë, të cilat Konferenca e Londrës e vitit 1913 ia kishte dhuruar Serbisë e Malit të Zi, u ripushtuan nga ushtria serbe. Shpresat e shqiptarëve se marrëveshjet paqësore që do të lidheshin pas lufte do t’i korrigjonin vendimet e padrejta të vitit 1913, kishin qenë të kota. Përkundrazi, Fuqitë e Mëdha, duke u nisur nga zotimet që kishin me Traktatin e Fshehtë të Londrës, të vitit 1915, u përpoqën ta copëtonin edhe Shqipërinë e vitit 1913,kurse për shqiptarët jashtë këtyre kufijve as që deshën të diskutonin. Në këtë mënyrë, Kosova dhe viset tjera shqiptare mbetën përsëri nën sundimin serb, tani të veshur me petkun e një shteti të ri - Mbretëria Serbe-Kroate-Sllovene, e shpallur më 1 dhjetor 1918 pas bashkimit të serbëve, kroatëve dhe sllovenëve në një shtet të përbashkët.Downloads
References
-
Georges Castellan, Histori e Ballkanit, Tiranë: Çabej, 1998, f. 422.
-
Joseph Rothschild, Evropa Lindore Qendrore midis dy luftërave botërore, Tiranë: Dituria, 2004, f. 200-201.
-
Arkivi i Kosovës, Fondi: Arkivi Diplomatik Beograd, Njësia: Lidhja e Kombeve, Kutia 1, Fishkulli 12. Dosja 6, Traktati i Sen Zhermenit për pakicat, f. 1-4.
-
Ethem Çeku dhe Bejtullah Destani, Gjenerali G. F. Phillips, Komiteti “Mbrojtja Kombëtare e Kosovës”, Dokumente historike nga arkivat britanike, Tiranë: Instituti i Çështjeve Kombëtare, 2015, f. 322-346.
-
Historia e popullit shqiptar, Vëllimi III, Akademia e Shkencave e Shqipërisë, Tiranë: Toena: 2002, f. 147.
-
Arkivi Qendror i Shtetit, Fondi: F. 14, D. 207, f. 13.
-
Jusuf Buxhovi, Kosova, Libri 3, Prishtinë: Faik Konica Houston Jalifat Publishing, 2014, f. 153-154.
-
Po aty, f. 153.
-
The National Archives (më tej: TNA) FO 371/5725, A. Young për Foreign Office, Beograd, 3 janar 1921, f. 3-8.
-
TNA, FO 371/5725, Raporti i FO, janar 1921, f. 8.
-
TNA, FO 371/5726, Raport lidhur me Komitetin e Kosovës, 10 prill 1921, f. 80.
-
Živko Avramovski, Britanci o Kraljevini Jugoslaviji, Knjiga Prva (1921-1930), Arhiv Jugoslavije, Zagreb: Globus, 1986, f. 49-50.
-
TNA,FO 371/5725, Raport i Harry Eyres për Foreign Office, 16 prill 1921, f. 12.
-
TNA,FO 371/5725, Raport i A. Young për Foreign Office, Beograd, 21 prill 1921, f. 19.
-
TNA,FO 371/5725, Parliamentary questions, 10 maj 1921, f. 49-50.
-
TNA,FO 371/5725, Telegram i Mr. Strang për Foreign Office, Beograd, 9 qershor 1921, f. 93.
-
Po aty, 16 qershor 1921, f. 244.
-
Po aty, 12 korrik 1921, f. 113.
-
Po aty, 21 korrik 1921, f. 121-123.
-
Po aty, 2 gusht 1921, f. 130.
-
Marenglen Verli, Reforma agrare kolonizuese në Kosovë, Instituti i Historisë, Tiranë: Iliria, 1992, f. 32.
-
Ž. Avramovski, Britanci o Kraljevini Jugoslaviji, Knjiga Prva (1921-1930)..., f. 50-51.
-
TNA, FO 371/5725, Telegram i A. Young për Foreign Office, Beograd, 25 gusht 1921, f. 137-139.
-
TNA,FO 371/5725, Telegram i Mr. Strang për Foreign Office, Beograd, 30 gusht 1921, f. 141-142.
References
Georges Castellan, Histori e Ballkanit, Tiranë: Çabej, 1998, f. 422.
Joseph Rothschild, Evropa Lindore Qendrore midis dy luftërave botërore, Tiranë: Dituria, 2004, f. 200-201.
Arkivi i Kosovës, Fondi: Arkivi Diplomatik Beograd, Njësia: Lidhja e Kombeve, Kutia 1, Fishkulli 12. Dosja 6, Traktati i Sen Zhermenit për pakicat, f. 1-4.
Ethem Çeku dhe Bejtullah Destani, Gjenerali G. F. Phillips, Komiteti “Mbrojtja Kombëtare e Kosovës”, Dokumente historike nga arkivat britanike, Tiranë: Instituti i Çështjeve Kombëtare, 2015, f. 322-346.
Historia e popullit shqiptar, Vëllimi III, Akademia e Shkencave e Shqipërisë, Tiranë: Toena: 2002, f. 147.
Arkivi Qendror i Shtetit, Fondi: F. 14, D. 207, f. 13.
Jusuf Buxhovi, Kosova, Libri 3, Prishtinë: Faik Konica Houston Jalifat Publishing, 2014, f. 153-154.
Po aty, f. 153.
The National Archives (më tej: TNA) FO 371/5725, A. Young për Foreign Office, Beograd, 3 janar 1921, f. 3-8.
TNA, FO 371/5725, Raporti i FO, janar 1921, f. 8.
TNA, FO 371/5726, Raport lidhur me Komitetin e Kosovës, 10 prill 1921, f. 80.
Živko Avramovski, Britanci o Kraljevini Jugoslaviji, Knjiga Prva (1921-1930), Arhiv Jugoslavije, Zagreb: Globus, 1986, f. 49-50.
TNA,FO 371/5725, Raport i Harry Eyres për Foreign Office, 16 prill 1921, f. 12.
TNA,FO 371/5725, Raport i A. Young për Foreign Office, Beograd, 21 prill 1921, f. 19.
TNA,FO 371/5725, Parliamentary questions, 10 maj 1921, f. 49-50.
TNA,FO 371/5725, Telegram i Mr. Strang për Foreign Office, Beograd, 9 qershor 1921, f. 93.
Po aty, 16 qershor 1921, f. 244.
Po aty, 12 korrik 1921, f. 113.
Po aty, 21 korrik 1921, f. 121-123.
Po aty, 2 gusht 1921, f. 130.
Marenglen Verli, Reforma agrare kolonizuese në Kosovë, Instituti i Historisë, Tiranë: Iliria, 1992, f. 32.
Ž. Avramovski, Britanci o Kraljevini Jugoslaviji, Knjiga Prva (1921-1930)..., f. 50-51.
TNA, FO 371/5725, Telegram i A. Young për Foreign Office, Beograd, 25 gusht 1921, f. 137-139.
TNA,FO 371/5725, Telegram i Mr. Strang për Foreign Office, Beograd, 30 gusht 1921, f. 141-142.