Veprimtaria patriotike e Ministrit të Luftës, Mehmet Pashë Deralla

Abstrakti

Premisat e këtij shkrimi mbështeten në rrëfimet e anëtarëve të familjes së njohur patriotike shqiptare nga treva e Tetovës, pinjollëve të familjes Deralla, sidomos gjatë bisedave të zhvilluara me Valdete Derallën, të bijën e Hysen Derallës, të njërit nga bijtë e Mehmet Pashë Derallës, i cili vazhdoi veprimtarinë patriotike të babait të vet, Hasan Pashë Derallës, duke ngritur edhe më shumë famën e familjes Deralla dhe duke çuar më tej çështjen kombëtare shqiptare. Shkrimi, ndonëse më shumë ka karakter publicistik se sa shkencor, hedh një dritë nga një kënd i veçantë dhe shikuar nga prizmi i vetë anëtarëve të familjes Deralla, për veprimtarinë patriotike-ushtarake të Mehmet Pashë Derallës, ministrit të parë të Luftës në Qeverinë e Ismail Qemalit. Këtu jepen detaje edhe për vazhdimësinë e veprimtarisë atdhetare të bijve të Mehmet Pashë Derallës: Halim beut, Hysen beut dhe Gajur beut, të cilët në rrethana jashtëzakonisht të vështira për veprim atdhetar, sakrifikuan jetën e tyre dhe të familjes, për të avancuar zgjidhjen e çështjes shqiptare, duke mbajtur pasojat e tyre gjatë gjithë jetës, madje duke vazhduar me pësimet edhe trashëgimtarët e tyre.