Transferimi në ASHV Durrës i dokumenteve të njësive të qeverisjes vendore të shkrira për shkak të reformës administrativo-territoriale

Abstrakti

Me ardhjen e demokracisë në Shqipëri pati transferime të mëdha dokumentesh si pasojë e mbylljeve të veprimtarisë të ndërmarrjeve dhe institucioneve politike dhe shtetërore. Në këto kushte në vitet 1992-1996 u veprua me shpejtësi për krijimin e një rrjeti të plotësuar të arkivave vendore, që filluan të funksionojnë në 26 njësi administrativo-territoriale. Kjo bëri të mundur të shpëtohet pjesa më e madhe e dokumenteve që ruheshin në arkivat e subjekteve shtetërore.1 Në vitin 2000 me Ligjin Nr. 8653, datë 31.07.2000 u suprimuan rrethet si njësi administrative dhe u krijuan rishtazi Qarqet. Me shkrirjen e rretheve si njësi administrative dilte edhe problemi i administrimit të dokumenteve të këtij institucioni. Kështu me Urdhrin Nr. 20, datë 19.03.2001 të Drejtorisë Përgjithshme të Arkivave udhëzoheshin të gjitha arkivat e rretheve që “dokumentet e institucioneve shtetërore vendore që kanë pushuar veprimtarinë për shkak të ndryshimeve administrativo-territoriale të vendit, përfshirë edhe fondet e Këshillave të Rretheve (1992-2000) të tërhiqen në Arkivat Shtetëror Vendor.”2 Për eliminimin e problemeve gjatë procesit të tërheqjes së dokumenteve dhe zbatueshmërinë e ligjit, Drejtoria e Përgjithshme e Arkivave porosiste të kërkohej bashkëpunim i ngushtë me Prefektët e Qarqeve dhe aty ku konstatohej se pjesë të fondit të Këshillave të Rretheve ishin të pa sistemuara t’i kërkohet institucionit përkatës angazhimi i punonjësve të paguar nga ai institucioni, për zbatimin e detyrimit ligjor për përpunimin tekniko-shkencor të këtyre dokumenteve.3 Në vitin 2014 me ligjin 115/2014 “Për ndarjen administrativo-territoriale të njësive të qeverisjes vendore në Republikën e Shqipërisë” vendi u nda në 61 bashki të mëdha duke suprimuar të gjitha komunat dhe disa bashki ekzistuese të cilat u kthyen në njësi administrative të bashkive të mëdha. Këto njësi të qeverisjes vendore të mbyllura (më tej NJSH), duhet të trajtonin edhe dokumentacionin e veprimtarisë së tyre deri në momentin e shkrirjes. Administrimi, përpunimi dhe dorëzimi i këtyre dokumenteve pranë ASHV-ve u përcaktua qartë në Vendimin e Këshillit të Ministrave Nr. 510, datë 10.06.2015, kreu V, ku shprehimisht thuhej se: “dokumentet arkivore të sistemuara dhe inventarizuara me mbarimin e afatit të shërbimit operativ pranë njësive të shkrira do të dorëzohen për ruajtje pranë